Metody pomiaru składu ciała w pediatrii – przegląd. Część 2

Wraz ze wzrastającą częstością rozpoznawania nadwagi i otyłości oraz chorób metabolicznych w pediatrii pojawia się konieczność sto-sowania dokładniejszych metod diagnostycznych w celu indywidualizacji postępowania oraz usprawnienia jego monitorowania. Istot-nym uzupełnieniem pomiarów masy ciała są zaawansowane metody oceny jego składu. Dostarczają precyzyjniejszych danych niż meto-dy przesiewowe, takie jak pomiary antropometryczne i analiza impedancji bioelektrycznej. Wymagają jednak stosowania kosztownego sprzętu oraz udziału wysoce wyszkolonego personelu. W ciągu ostatnich lat wzrosła dostępność metod odpowiednich do zastosowania w pediatrii. Publikacja zawiera omówienie technicznych założeń oraz podsumowanie dostępnych w literaturze danych na temat dokład-ności wybranych metod. Wśród nich, jako powszechnie uznana, wyróżniana jest densytometria techniką podwójnej wiązki RTG (DXA). Służy nie tylko ocenie gęstości mineralnej kości, lecz także oszacowaniu masy tłuszczowej. Z tego względu stanowi kluczowy element modeli wielokomponentowych (3C, 4C), a często sama jest wykorzystywana jako metoda referencyjna dla innych technik po-miaru. Ważną rolę odgrywają techniki oparte na pomiarze objętości ciała. Tradycyjnie uwzględniają one hydrodensytometrię (HW), która jest wypierana przez bardziej przyjazną dla młodych pacjentów pletyzmografię wypornościową powietrza (ADP). Liczne publika-cje wskazują, że ADP może stanowić cenną alternatywę dla powszechniej stosowanej DXA. Do mniej popularnych, ze względu na koszt i ograniczoną wiarygodność w pediatrii, zaliczane są, szerzej uznane w populacji dorosłych, metody rozcieńczenia izotopów. Ograniczona rola współpracy pacjenta czyni je jednak interesującym kierunkiem badań w pediatrii. Ostatnią grupę stanowią techniki obrazowe, rzadko wykorzystywane w omawianym wskazaniu. Dysponując wiedzą na temat dostępnych technik i mając na uwadze bieżącą sytuację kliniczną, można z korzyścią dla pacjenta wybierać między metodami przesiewowymi i zaawansowanymi.

With the increasing recognition of overweight, obesity, and metabolic diseases in paediatrics, there is a need to apply more precise diag-nostic methods to individualise the procedures and improve their monitoring. Advanced methods of evaluating body composition are a valuable addition to body weighing because they provide more precise data than screening methods such as anthropometry and bioe-lectrical impedance analysis (BIA). However, they require expensive equipment and highly trained staff. The availability of methods used in paediatrics is increasing. The article discusses the technical assumptions and summarises data from literature concerning the accuracy of chosen methods. From those, dual-energy X-ray absorptiometry (DXA) is distinguished as being widely accepted. Not only does it serve to evaluate bone density, but also to assess fat mass, making it a crucial element of multicomponent models (3C, 4C), which is often used separately as a reference method for other techniques. Methods based on body volume measurement are also of great importance. Traditionally they include hydrodensitometry (HW), which is being displaced by air displacement plethysmography (ADP), which is more acceptable among young patients. Numerous publications indicate that ADP may become a valuable alternative for widely used DXA. Isotope dilution methods are less popular in paediatrics, due to their cost and limited credibility, but are more commonly used among adults. The last group comprises imaging methods rarely used in the discussed indication. With the knowledge of available techniques and current clinical situation one can, for the patient’s benefit, decide between screening and advanced techniques of body composition measurement.