Miażdżyca - profilaktyka i leczenie

Od czasu gdy dowiedziono, że działania na rzecz profilaktyki i leczenia miażdżycy owocują zmniejszeniem zapadalności i umieralności na tę chorobę, opracowywane są rekomendacje dotyczące postępowania lekarskiego w tym zakresie. Rekomendacje Komisji Profilaktyki Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (PTK) zostały opublikowane w 2000 r., (Kardiol Pol 2000; 53, supl. I), a Polskiego Towarzystwa Badań nad Miażdżycą w 1999 r. Jednakże szybki rozwój wiedzy na temat istoty omawianej choroby nakazuje powracać do tego problemu, aby informacje przekazywane do praktyki lekarskiej były w pełni aktualne.






Miażdżyca jest przewlekłą odpowiedzią zapalną na uszkodzenie śródbłonka tętnic, połączoną ze stresem oksydacyjnym, odkładaniem się cholesterolu, zwiększonym wykrzepianiem i procesem fibroproliferacyjnym. Ważną cechą miażdżycy jest to, że blaszki miażdżycowe zaczynają rozwijać się w tętnicach we wczesnej młodości, a kliniczne objawy choroby pojawiają się dopiero po latach, gdy rozwój blaszki jest zaawansowany. Kliniczne objawy występują często nagle, w wyniku pęknięcia blaszki. Dochodzi wówczas do zawału serca, udaru mózgu lub nagłego zgonu. Objawy choroby niedokrwiennej serca (ChNS) lub choroby niedokrwiennej mózgu mogą także rozwijać się stopniowo. Dotyczy to także miażdżycy tętnic kończyn dolnych.

Stopniowy rozwój blaszki miażdżycowej ma implikacje praktyczne, bowiem zahamowanie jej rozwoju jest tym łatwiejsze, im mniej jest ona zaawansowana. W wyniku postępowania profilaktyczno-leczniczego wygasają cechy procesu zapalnego w blaszce, zmniejsza się nacieczenie krwinkami białymi i ilość cholesterolu, rozwija się tkanka łączna i przerastanie komórkami mięśni gładkich. Następuje stabilizacja blaszki, która staje się mniej podatna na pęknięcie. Profilaktyka miażdżycy jest więc tym skuteczniejsza, im wcześniej jest stosowana. Warto jednak podkreślić, że powstawanie blaszek miażdżycowych nie jest zjawiskiem jednorazowym. U człowieka w średnim wieku, obok zaawansowanych blaszek istnieją blaszki młode, co wskazuje na powstawanie ciągle nowych zmian miażdżycowych obok już istniejących. Wdrożenie postępowania profilaktyczno-leczniczego jest więc uzasadnione w każdym wieku.

Proces miażdżycowy jest bardzo złożony. Znanych jest ok. 250 czynników przyczynowych. Do najważniejszych należy zaliczyć: złe żywienie, palenie tytoniu, małą aktywność fizyczną i nadkonsumpcję alkoholu...


View full text...