Miejsce patomorfologii w terapii celowanej raka płuca

1. Ocena czynników predykcyjnych w raku płuca

Postęp w zakresie onkologii klinicznej, w tym w terapii raka niedrobnokomórkowego płuca (NDRP), zapoczątkował poszukiwania czynników predykcyjnych pomocnych w identyfikacji grupy pacjentów mogących odnieść korzyści z leczenia inhibitorami receptora naskórkowego czynnika wzrostu (epidermal growth factor receptor – EGFR). W terapii celowanej zaawansowanego NDRP, zgodnie z aktualnymi zaleceniami ASCO 2010, można zastosować inhibitory kinazy tyrozynowej EGFR (EGFR-TKI) – erlotynib lub gefitynib – natomiast w raku niepłaskonabłonkowym – bewacyzumab lub pemetre­ksed. Pomimo obiecujących wyników badań z przeciwciałem monoklonalnym przeciw EGFR (największe badanie FLEX) [1, 2] – cetuksymabem – w chwili obecnej leczenie to nie zyskało rekomendacji [3, 4].

Poniższe wytyczne odnoszą się do najważniejszych czynników predykcyjnych w NDRP:

• dokładnego określenia typu histologicznego NDRP zarówno w materiale histologicznym, jak i cytologicznym,

• oceny ekspresji białka EGFR,

• określenia liczby kopii genu EGFR,

• stwierdzenia mutacji genu EGFR,

• wykrycia mutacji genu KRAS.

Do dokładnie poznanych czynników predykcyjnych zalicza się również cechy kliniczne – lepszą odpowiedź na leczenie EGFR-TKI stwierdza się u kobiet, osób niepalących i chorych rasy azjatyckiej. Analiza w wyżej wymienionych podgrupach wykazała pośród nich częstsze występowanie gruczolakoraków oraz niemal trzykrotnie zwiększoną liczbę mutacji genu EGFR. Fakt ten uzasadnia znamiennie lepszą odpowiedź na leczenie u tych pacjentów.

2. Ocena typu histologicznego raka płuca

Przez ostatnie kilkadziesiąt lat w diagnostyce raka płuca wystarczające było stwierdzenie, czy dany nowotwór płuca ma charakter pierwotny czy też przerzutowy, oraz określenie, czy jest to rak drobnokomórkowy czy niedrobnokomórkowy. Terapia NDRP była jednakowa bez względu na typ histologiczny raka płuca. Na wybór leczenia wpływ miał przede wszystkim stopień zaawansowania nowotworu, decydujący o jego operacyjności, natomiast chemioterapia i radioterapia były podobne.

Wprowadzenie terapii celowanej i różnice w odpowiedzi na leczenie (27% w gruczolakorakach vs 7% w pozostałych NDRP) [5–7] w poszczególnych typach histologicznych spowodowały konieczność ich dokładnego określenia zarówno w materiale tkankowym, jak i cytologicznym. Ocena typu...


View full text...