Migotanie przedsionków – czy ważniejszy jest wybór strategii utrzymania rytmu zatokowego, czy kontrola częstości rytmu komór?

Od kilku lat z coraz większą uwagą analizuje się jedną z poważniejszych epidemii w kardiologii, jaką jest migotanie przedsionków (atrial fibrillation – AF). Z analiz wiadomo, że zwiększenie częstości występowania tej arytmii nie wynika wprost ze starzenia się społeczeństw, ale z coraz powszechniejszego występowania czynników i chorób jej sprzyjających, tj. nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, niewydolności serca, cukrzycy, zespołu metabolicznego, zaburzeń lipidowych, otyłości z bezdechem nocnym oraz, o czym warto pamiętać, nadużywania alkoholu – czynnika ryzyka wystąpienia AF, który dla wielu kardiologów stanowi element ochrony przed chorobą niedokrwienną serca (ChNS).
Trzeba jasno powiedzieć – AF nie jest arytmią łagodną. Nie tylko pogarsza jakość życia, ale pięciokrotnie zwiększa chorobowość i potrzebę hospitalizacji (w porównaniu z podobną populacją z rytmem zatokowym) oraz ponaddwukrotnie może zwiększyć śmiertelność. Stwarza bardzo realne zagrożenie powikłaniami zakrzepowo-zatorowymi (głównie udarem mózgu), niewydolnością serca (głównie w mechanizmie tachykardiomiopatii – czyli nieadekwatnej do potrzeb, przyspieszonej częstości rytmu komór), a także zwiększa zagrożenie wystąpienia nagłego zgonu sercowego.
Migotanie przedsionków jest chorobą postępującą, po roku obserwacji co 5. pacjent z napadowym AF przechodzi do grupy chorych z AF przetrwałym lub utrwalonym, a co 3. chory z przetrwałym AF do grupy z utrwalonym.
Lekarz praktyk powinien znać podstawowy podział AF zaproponowany w 1998 r. przez Campbella i aktualny do dziś, mimo prób modyfikacji. Napadowe migotanie przedsionków ustępuje samoistnie i trwa nie dłużej niż 24 godz. (w modyfikacji podziału wg Levy’ego może trwać i ustąpić do 7 dni). Przetrwałe migotanie przedsionków nie ustępuje samoistnie, trwa dłużej niż 24 godz. (7 dni) i wymaga decyzji, czy należy starać się o powrót rytmu zatokowego (kardiowersja elektryczna i/lub farmakologiczna), czy pozostawić AF i kontrolować częstość rytmu komór serca.
W przypadku przetrwałego migotania przedsionków z oceny klinicznej (pomocne ECHO) wynika, że powrót rytmu zatokowego i utrzymanie tego rytmu jest ryzykowne lub niemożliwe.
Z różnych propozycji i prób klasyfikacji warto jeszcze przytoczyć „samoistne AF” – u osób < 60. roku życia, bez klinicznych i echokardiograficznych cech chorób układu krążenia (bez nadciśnienia tętniczego), bez choroby płuc – chorzy z...


View full text...