Migotanie przedsionków – od profilaktyki przeciwzakrzepowej poprzez skuteczne leczenie przeciwkrzepliwe do powikłań arytmii

Wprowadzenie

Migotanie przedsionków jako arytmia

Migotanie przedsionków (atrial fibrillation – AF) jest najczęstszą tachyarytmią nadkomorową charakteryzującą się zdezorganizowanym, chaotycznym, szybkim pobudzeniem przedsionków. Doprowadza to w konsekwencji do całkowitego upośledzenia ich czynności mechanicznej. Na ogół częstotliwość akcji komór waha się między 90 a 120 uderzeń/min, ale nierzadko zdarzają się sytuacje skrajne: od 40/min do 160/min. W elektrokardiogramie migotanie przedsionków charakteryzuje brak załamków P – w ich miejscu widoczne są nieregularne, o różnym kształcie i amplitudzie fale f oraz zazwyczaj nierówne odstępy R–R [1]. Z patofizjologicznego punktu widzenia mechanizm inicjowania migotania przedsionków oraz jego utrzymywania się stanowi złożoną interakcję pomiędzy nieprawidłowymi pobudzeniami odpowiedzialnymi za powstanie arytmii (tzw. trigerem) i anatomicznym podłożem w przedsionkach (tzw. substratem). Te dwie sprzężone ze sobą przyczyny powodują w sprzyjających warunkach podtrzymanie występowania wielu niezależnych, drobnych fal krążenia nawrotnego (microreentry). Drobne fale nawrotne charakteryzują się niejednakowym czasem trwania refrakcji w poszczególnych włóknach mięśnia przedsionków, wskutek czego powstaje krążące pobudzenie. Fala reentry krąży po przedsionku i obejmując włókna z krótszym okresem refrakcji, powoduje przedwczesną depolaryzację tych włókien. Pobudzenie szerzące się z szybkością 310–600/min powoduje częściowe i nierównomierne skurcze poszczególnych włókien mięśnia przedsionków, które wpadają w swoiste drżenie zamiast regularne cykle skurczu – rozkurczu. Krótki okres refrakcji i brak jego adaptacji do zmian częstości akcji serca sprzyjają dalszemu podtrzymywaniu się migotania przedsionków [2, 3].
Migotanie przedsionków, jak podaje Misiuk, jest najczęstszą tachyarytmią w praktyce lekarskiej występującą u osób dorosłych i starszych. Stanowi przyczynę 1/3 hospitalizacji spośród wszystkich zaburzeń rytmu. W ostatnich 20 latach liczba hospitalizacji z powodu arytmii znacznie wzrosła – o 2/3. Główną przyczyną tego wzrostu jest starzenie się społeczeństwa oraz większa zapadalność na choroby serca, z których każda może być przyczyną AF [2].
W dużym stopniu wzrost zapadalności na AF jest związany z lepszą wykrywalnością tej arytmii dzięki rozwojowi oraz zwiększeniu dostępności w warunkach ambulatoryjnych nowoczesnych metod diagnostycznych: badań EKG, monitorowania EKG metodą...


Pełna treść artykułu...