Migrena – rozpoznanie i leczenie

Migrena to najczęstsza choroba neurologiczna, występująca – z różnym nasileniem – u co najmniej 10–15% populacji. Znana jest od starożytności, a jej opisy podane przez lekarzy greckich i rzymskich są do dziś aktualne. Stosowaną obecnie nazwę łacińską (hemicrania) zaproponował w II w. n.e. Galen, podkreślając, iż w chorobie tej ból dotyczy często tylko jednej strony głowy, czyli jest połowiczy, w przeciwieństwie do innych bólów, obejmujących całą głowę (holocrania). Pierwszą nowożytną monografię migreny opublikował w 1790 r. Tissot, a podręcznik spełniający nowoczesne kryteria wydał londyński lekarz Edward Liveing (On Megrim, Sick Headache). Wśród licznych późniejszych monografii na uwagę zasługuje dzieło Edwarda Flataua, warszawskiego neurologa, opublikowane w 1912 r. (Migrena; jednoczesne wydanie polskie, niemieckie i francuskie). Flatau opierał się na analizie ponad 470 pozycji piśmiennictwa i obserwacji kilkuset włas-nych przypadków [1]. Do dziś nie wiadomo dokładnie, jak powstała obecna nazwa choroby. Sądzi się, że pojawiła się ona w wyniku stopniowego zniekształcenia nazwy łacińskiej (hemicrania, migrim, migrena). Migrena stanowi niewątpliwie najczęstszą przyczynę bólów głowy, z którymi pacjenci zwracają się do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i lekarzy rodzinnych oraz neurologów. Dlatego znajomość jej obrazu klinicznego, kryteriów diagnostycznych i leczenia powinna należeć do podstawowych umiejętności tych lekarzy. Tymczasem, mimo znacznego rozpowszechnienia migreny, jej niezwykle znamiennego obrazu klinicznego, typowych przypadków i obszernej literatury przedmiotu [np. 2–6], rozpoznawanie migreny (dotyczy to również innych krajów europejskich i USA), a zwłaszcza jej leczenie jest wciąż niezadowalające. U wielu chorych z migreną rozpoznaje się ogólnikowo bóle głowy lub przewlekłe bóle głowy, a w leczeniu – poza zwykłymi lekami przeciwbólowymi (dostępnymi bez recepty) – lekarze nie wykazują właściwej inicjatywy, natomiast zbyt często wykonują (przeważnie zbędne, a przy tym kosztowne) badania obrazowe, które, oczywiście, nie wnoszą nic istotnego do rozpoznania. Zjawisko obawy przed rozpoznaniem migreny odnotowano już dawno. Wielu lekarzy z trudnych do uzasadnienia powodów nie chce używać tej nazwy. Być może wynika to z mylnego obrazu migreny w społeczeństwie, która jest traktowana jako rodzaj histerii lub kaprysu bogatych kobiet. Inna przyczyna to lęk przed błędnym rozpoznaniem (rozpoznał migrenę, a to był...


Pełna treść artykułu...