MikroRNA jako biomarkery w  zaburzeniach związanych z  używaniem alkoholu: od diagnostyki do terapii. Przegląd literatury

Celem pracy jest przedstawienie aktualnego stanu wiedzy dotyczącego mikroRNA w zaburzeniach związanych z używaniem alkoholu (AUD). Nacisk położono na oszacowanie możliwości wykorzystania cząsteczek mikroRNA jako biomarkerów o znaczeniu diagnostycznym, prognostycznym, predykcyjnym, a także jako potencjalnych celów terapeutycznych w zaburzeniach związanych z alkoholem. W tym celu przeszukano medyczne bazy danych PubMed, Science Direct oraz Wiley Online Library z użyciem następujących słów kluczowych: „ncRNA”, „microRNA”, „circulating microRNA”, „miRNA”, „alcohol use disorder”, „alcohol addiction”, „alcohol abuse”, „alcoholism”, „biomarker” oraz ich kombinacji. Wyodrębniono badania doświadczalne, kliniczne i prace poglądowe, których wyniki były publikowane w latach 1993, 1999 oraz 2003–2020.

MikroRNA są małymi, niekodującymi oligonukleotydami, które regulują ekspresję wielu genów odgrywających istotną rolę w zaburzeniach związanych z używaniem alkoholu. Z analizy literatury naukowej wynika, że krążące mikroRNA mogą pełnić funkcję biomarkerów molekularnych użytecznych w praktyce diagnostyczno-klinicznej. Prowadzone są intensywne badania w celu określenia konkretnych profili ekspresji mikroRNA skorelowanych z fenotypem, przebiegiem klinicznym, stopniem uszkodzenia narządów czy zaawansowania choroby. Ponadto mikroRNA stanowią także nowy, obiecujący cel rozwoju spersonalizowanych strategii terapeutycznych.

The aim of this paper is to present the current state of knowledge about microRNAs in alcohol use disorder (AUD). Particular emphasis was placed on estimating the possibility of using microRNA molecules as biomarkers of diagnostic, prognostic and predictive significance as well as potential therapeutic targets in alcohol-related disorders. For this purpose the PubMed, Science Direct and Wiley Online Library medical databases were reviewed using the following phrases: “ncRNA”, “microRNA”, “circulating microRNA”, “miRNA”, “alcohol use disorder”, “alcohol addiction”, “alcohol abuse”, “alcoholism”, “biomarker” and their combinations. Experimental and clinical studies results as well as review papers published in 1993, 1999 and between 2003 and 2020 were selected.

MicroRNAs are small, non-coding oligonucleotides regulating the expression of many genes that play an important role in alcohol use disorder. The review of scientific literature shows that circulating microRNAs can play the role of molecular biomarkers useful in diagnostic and clinical practice. Intensive research is currently being conducted to determine specific microRNAs expression profiles correlated with phenotype, clinical course, degree of organ damage or disease severity. Additionally, microRNAs are also a new, promising target for the development of personalised therapeutic strategies.