123RF
Mity na temat raka szyjki macicy, z którymi mierzą się lekarze
Autor: Monika Stelmach
Data: 15.01.2020
Działy:
Aktualności w Ginekologia
Aktualności
| Tagi: | cytologia, rak szyjki macicy, Marta Mączka |
Z powodu raka szyjki macicy umiera co roku 1,7 tys. Polek. Jednym z powodów jest zbyt rzadkie wykonywanie badań profilaktycznych. - Pacjentki potrzebują rzetelnej wiedzy na temat przyczyn, objawów, przebiegu i konsekwencji tej choroby - twierdzi lek. Marta Mączka, ginekolog, inicjatorka kampanii „Salus feminis" i rozprawia się z mitami na temat cytologii.
- W ciągu roku w naszym kraju umiera aż 1,7 tys. kobiet z powodu choroby, którą potrafimy - my lekarze szybko wykryć, nawet na wczesnym, przednowotworowym etapie, oraz której możemy skutecznie zapobiec poprzez wykonanie szczepień przeciwko wirusom HPV. Zatem dlaczego jest tak dużo zgonów? - zadaję sobie to pytanie za każdym razem, gdy z zadbaną matką w średnim wieku wchodzą do gabinetu jej dzieci i inni członkowie rodziny. Dlaczego nie wykonywała regularnie badań cytologicznych? Może system edukacji w szkole podstawowej, średniej, zawodowej, na studiach jest winny tej tragedii? A może efektywność tematycznych kampanii społecznych zawiodła? - zastanawia się lek. med. Marta Mączka, ginekolog, pomysłodawczyni i propagatorka projektu „Salus feminis", którego celem jest zachęcanie Polek do regularnych badań cytologicznych oraz edukacja społeczna w zakresie raka szyjki macicy. W ramach projektu każda kobieta może wykonać bezpłatną cytologię.
Najczęstsze mity albo przekłamania odnośnie zachorowania na raka raka szyjki z komentarzem lek. Marty Mączki.
Mit: Wystarczy, że zrobię cytologię podczas ciąży
- To zaskakujące, ale sporo pacjentek, które przychodzą do mnie na wizytę, na pytanie „Kiedy ostatni raz wykonała Pani cytologię?” odpowiadają, że było to podczas ciąży. Nierzadko oznacza to, że cytologia została wykonana ponad 20 lat temu. Z obserwacji lekarskiej wynika, że wiele pacjentek jest głęboko przekonanych o tym, że wynik badania cytologicznego z szyjki macicy nie zmienia się na przestrzeni lat, skoro od czasu badania nie zmienił się partner seksualny.
Mit: Mam jednego partnera seksualnego, więc nie zachoruję
- Mit dotyczący tego, że tylko kobiety posiadające wielu partnerów seksualnych chorują na raka szyjki macicy jest bardzo powszechny i całkowicie nieprawdziwy. Oczywiście prawdą jest, że poligamia może zwiększać ryzyko zachorowania, ale z kolei monogamia nie gwarantuje nam pancerza ochronnego przed rakiem szyjki macicy. Około 80 proc. kobiet i mężczyzn w ciągu swojego życia ma kontakt z co najmniej jednym typem wirusa HPV. W większości przypadków są one zwalczane przez układ odpornościowy i znikają z organizmu. Nie zawsze jednak tak się dzieje.
Mit: Nie uprawiam seksu, dlatego nie zachoruję na raka szyjki macicy
- Brak aktywności seksualnej od wielu lat nie zwalnia kobiet z regularnego wykonywania badania cytologicznego. Każda kobieta, która rozpoczęła współżycie powinna regularnie, czyli najrzadziej jeden raz na trzy lata wykonywać cytologię z szyjki macicy. O wykonywaniu regularnej cytologii powinny pamiętać wszystkie kobiety, czyli również te, które od wielu lat są nieaktywne seksualnie, które przechodzą menopauzę, czy są po menopauzie, osoby nieheteronormatywne, ale także osoby transseksualne posiadające szyjkę macicy.
Mit: Skłonność do raka szyjki macicy dziedziczy się po matce
- Są choroby nowotworowe, do których skłonność można odziedziczyć, ale nie należy do nich rak nabłonkowy szyjki macicy. Jest to choroba, wywoływana czynnikiem środowiskowym (wirusami HPV).
Mit: Zaszczepiłam się na HPV, więc mnie rak szyjki macicy nie dotyczy
- Zaszczepienie się przeciwko wirusom HPV w znacznym stopniu ogranicza ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy, ale nie niweluje go całkowicie. Wynika to z faktu, że istnieje ponad 200 typów wirusów HPV. Część z nich atakuje błonę śluzową narządów rodnych, w tym szyjkę macicy. Tymczasem szczepionki chronią tylko przed kilkoma, wybranymi typami wirusów HPV, tymi najczęściej występującymi. Nie ma możliwości zaszczepienia się przeciwko wszystkim typom HPV. Jednak wydaje się, że kobiety, które zainwestowały w swoje zdrowie i zaszczepiły się przeciwko HPV są to osoby o wyższym stopniu prozdrowotnej świadomości, która będzie je także skłaniała do regularnych badań cytologicznych z szyjki macicy, czyli co najmniej jeden raz na trzy lata, bo absolutnie nie mogą się czuć z niego zwolnione.
Mit: Stan przednowotworowy w obrębie szyjki macicy to pewny wyrok śmierci
- Cytologia jest wykonywana po to, aby wyłapywać stany przednowotworowe szyjki macicy, a dzięki niej w łatwy i szybki sposób można zablokować rozwój raka poprzez włączenie odpowiedniego postępowania medycznego. Dysplazja w obrębie szyjki macicy nie jest wyrokiem śmierci, wręcz przeciwnie. Jest diagnozą, która przed śmiercią chroni, gdyż uniemożliwia dalszy rozwój patologii. Dla każdej pacjentki z dysplazją szyjki macicy jest przewidziany stosowny algorytm postępowania lekarskiego, które blokuje rozwój raka.
Mit: Brak objawów oznacza brak raka szyjki macicy
- Zazwyczaj choroba kojarzy nam się z konkretnymi objawami w przypadku raka szyjki macicy tych objawów na początku może w ogóle nie być, albo mogą być nietypowe. Do ginekologa należy się natychmiast zgłosić, jeśli występują plamienia między miesiączkami, upławy, ból w okolicy podbrzusza, ból podczas stosunku. Podstawowym badaniem służącym sprawdzeniu szyjki macicy jest badanie cytologiczne, nazywane potocznie cytologią.
Zachęcamy do polubienia profilu „Menedżera Zdrowia” na Facebooku: www.facebook.com/MenedzerZdrowia i obserwowania kont na Twitterze i LinkedInie: www.twitter.com/MenedzerZdrowia i www.linkedin.com/MenedzerZdrowia.
Najczęstsze mity albo przekłamania odnośnie zachorowania na raka raka szyjki z komentarzem lek. Marty Mączki.
Mit: Wystarczy, że zrobię cytologię podczas ciąży
- To zaskakujące, ale sporo pacjentek, które przychodzą do mnie na wizytę, na pytanie „Kiedy ostatni raz wykonała Pani cytologię?” odpowiadają, że było to podczas ciąży. Nierzadko oznacza to, że cytologia została wykonana ponad 20 lat temu. Z obserwacji lekarskiej wynika, że wiele pacjentek jest głęboko przekonanych o tym, że wynik badania cytologicznego z szyjki macicy nie zmienia się na przestrzeni lat, skoro od czasu badania nie zmienił się partner seksualny.
Mit: Mam jednego partnera seksualnego, więc nie zachoruję
- Mit dotyczący tego, że tylko kobiety posiadające wielu partnerów seksualnych chorują na raka szyjki macicy jest bardzo powszechny i całkowicie nieprawdziwy. Oczywiście prawdą jest, że poligamia może zwiększać ryzyko zachorowania, ale z kolei monogamia nie gwarantuje nam pancerza ochronnego przed rakiem szyjki macicy. Około 80 proc. kobiet i mężczyzn w ciągu swojego życia ma kontakt z co najmniej jednym typem wirusa HPV. W większości przypadków są one zwalczane przez układ odpornościowy i znikają z organizmu. Nie zawsze jednak tak się dzieje.
Mit: Nie uprawiam seksu, dlatego nie zachoruję na raka szyjki macicy
- Brak aktywności seksualnej od wielu lat nie zwalnia kobiet z regularnego wykonywania badania cytologicznego. Każda kobieta, która rozpoczęła współżycie powinna regularnie, czyli najrzadziej jeden raz na trzy lata wykonywać cytologię z szyjki macicy. O wykonywaniu regularnej cytologii powinny pamiętać wszystkie kobiety, czyli również te, które od wielu lat są nieaktywne seksualnie, które przechodzą menopauzę, czy są po menopauzie, osoby nieheteronormatywne, ale także osoby transseksualne posiadające szyjkę macicy.
Mit: Skłonność do raka szyjki macicy dziedziczy się po matce
- Są choroby nowotworowe, do których skłonność można odziedziczyć, ale nie należy do nich rak nabłonkowy szyjki macicy. Jest to choroba, wywoływana czynnikiem środowiskowym (wirusami HPV).
Mit: Zaszczepiłam się na HPV, więc mnie rak szyjki macicy nie dotyczy
- Zaszczepienie się przeciwko wirusom HPV w znacznym stopniu ogranicza ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy, ale nie niweluje go całkowicie. Wynika to z faktu, że istnieje ponad 200 typów wirusów HPV. Część z nich atakuje błonę śluzową narządów rodnych, w tym szyjkę macicy. Tymczasem szczepionki chronią tylko przed kilkoma, wybranymi typami wirusów HPV, tymi najczęściej występującymi. Nie ma możliwości zaszczepienia się przeciwko wszystkim typom HPV. Jednak wydaje się, że kobiety, które zainwestowały w swoje zdrowie i zaszczepiły się przeciwko HPV są to osoby o wyższym stopniu prozdrowotnej świadomości, która będzie je także skłaniała do regularnych badań cytologicznych z szyjki macicy, czyli co najmniej jeden raz na trzy lata, bo absolutnie nie mogą się czuć z niego zwolnione.
Mit: Stan przednowotworowy w obrębie szyjki macicy to pewny wyrok śmierci
- Cytologia jest wykonywana po to, aby wyłapywać stany przednowotworowe szyjki macicy, a dzięki niej w łatwy i szybki sposób można zablokować rozwój raka poprzez włączenie odpowiedniego postępowania medycznego. Dysplazja w obrębie szyjki macicy nie jest wyrokiem śmierci, wręcz przeciwnie. Jest diagnozą, która przed śmiercią chroni, gdyż uniemożliwia dalszy rozwój patologii. Dla każdej pacjentki z dysplazją szyjki macicy jest przewidziany stosowny algorytm postępowania lekarskiego, które blokuje rozwój raka.
Mit: Brak objawów oznacza brak raka szyjki macicy
- Zazwyczaj choroba kojarzy nam się z konkretnymi objawami w przypadku raka szyjki macicy tych objawów na początku może w ogóle nie być, albo mogą być nietypowe. Do ginekologa należy się natychmiast zgłosić, jeśli występują plamienia między miesiączkami, upławy, ból w okolicy podbrzusza, ból podczas stosunku. Podstawowym badaniem służącym sprawdzeniu szyjki macicy jest badanie cytologiczne, nazywane potocznie cytologią.
Zachęcamy do polubienia profilu „Menedżera Zdrowia” na Facebooku: www.facebook.com/MenedzerZdrowia i obserwowania kont na Twitterze i LinkedInie: www.twitter.com/MenedzerZdrowia i www.linkedin.com/MenedzerZdrowia.
Przegląd Menopauzalny
