Motywacja do udziału w terapii i style radzenia sobie ze stresem u kobiet i mężczyzn uzależnionych od alkoholu

Wstęp
Przedstawiono przegląd literatury z zakresu stylów radzenia sobie ze stresem i motywacji do uczestnictwa w terapii w grupie kobiet i mężczyzn uzależnionych od alkoholu. Wywnioskowano, że dotychczasowe dane empirycznie pozwalają na zaobserwowanie zróżnicowania ze względu na płeć, ale nie umożliwiają stworzenia jednoznacznych modeli w zakresie motywacji i radzenia sobie ze stresem przez kobiety i mężczyzn.

Materiał i metody
W badaniu wzięło udział 90 ochotników (33 K i 57 M) w wieku od 22 do 70 lat (M = 43,70; SD = 11,26), uczęszczających na terapię uzależnień (M = 7,97 miesięcy; SD = 5,76) do ośrodka leczenia uzależnień na Górnym Śląsku. Respondenci wypełnili metryczkę, Kwestionariusz Motywacji do Leczenia (K-M) oraz Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych.

Wyniki
Wykazano, że: 1) bierne oczekiwanie na pomoc z zewnątrz to nastawienie istotnie częstsze w grupie kobiet niż mężczyzn; 2) nieumiejętność radzenia sobie jest istotnie wyższa w grupie kobiet niż mężczyzn; 3) potrzeba uczenia się nowych zachowań i rozwoju jest na poziomie tendencji statystycznej wyższa w grupie kobiet niż mężczyzn; 4) kobiety istotnie częściej niż mężczyźni stosują strategie skoncentrowane na emocjach; 5) mężczyźni istotnie częściej niż kobiety poszukują kontaktów towarzyskich; 6) kobiety istotnie częściej niż mężczyźni angażują się w czynności zastępcze.

Omówienie
Uzyskano odmienne wzorce wyników dla grup kobiet i mężczyzn. Kobiety biernie oczekują na pomoc z zewnątrz, są przekonane o swojej bezradności i skłonne do podejmowania prób obniżenia napięcia emocjonalnego. Mężczyźni radzą sobie ze stresem, poszukując kontaktów towarzyskich.

Wnioski
W pracy terapeutycznej z kobietami warto położyć większy nacisk na motywatory zewnętrzne, a w pracy z mężczyznami na motywatory wewnętrzne. W grupie kobiet istotne jest rozwijanie umiejętności potrzebnych do identyfikowania, akceptowania i radzenia sobie z trudnymi emocjami. W grupie mężczyzn warto położyć nacisk na rozwijanie umiejętności potrzebnych do poszukiwania adaptacyjnych relacji towarzyskich.



Introduction
A review of literature on styles of coping with stress and motivation for therapy in alcohol dependent women and men was conducted. It was concluded that empirical data published hitherto allows the identification of gender differences, but precludes the creation of unequivocal models of motivation and coping with stress in women and men.

Material and methods
Ninety volunteers (33 F and 57 M), age 22 to 70 years (M = 43.70; SD = 11.26), attending rehab therapy (M = 7.97 months; SD = 5.76) in Upper Silesia addiction therapy centre took part in the study. Respondents fill in a demographic data questionnaire, Treatment Motivation Questionnaire and Coping with Stress Questionnaire.

Results
It was shown, that: 1) passive waiting for help from others is significantly more frequent in women than in men; 2) incompetence in coping is significantly higher in women than in men; 3) need for learning new things and for growth is slightly higher (statistical tendency) in women than in men; 4) women significantly more often than men apply emotion-oriented strategies; 5) Men significantly more often than women seek out social contacts; 6) women significantly more frequently than men engage in replacement activities.

Discussion
The pattern of the obtained results was different for women and men. Women wait passively for help from others, they believe in their own helplessness and are prone to reduce emotional tension. Men cope with stress throughout by seeking out social contacts.

Conclusions
In therapeutic work with women, external motivators should be underlined, while working with men internal motivators should be used more frequently. In the group of females, the competencies required for identifying, accepting and coping with difficult emotions are crucial. In the group of males, the competencies for seeking out adaptive social relations are required.