NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
Osteoporoza i osteopenia u chorych z niewydolnością serca

Wprowadzenie
Już w XIX wieku zauważono obecność złogów wapniowych w obrębie naczyń u ludzi [1]. W ciągu ostatniego stulecia w licznych badaniach udokumentowano obecność takich zwapnień u chorych z nadciśnieniem tętniczym, chorobą wieńcową, z niewydolnością serca, przewlekłą chorobą nerek; zjawisko to nieodmiennie wiąże się z gorszym rokowaniem [2]. Ektopowe zwapnienia obserwowane są nie tylko w naczyniach. Na przykład, ich obecność w obrębie zastawki aortalnej stwierdza się podczas wielu badań echokardiograficznych, a przez kardiochirurgów jest ona uznawana za najistotniejszy marker prognostyczny u osób ze zwężeniem zastawki aortalnej [3].
Liczne badania epidemiologiczne wskazują na związek pomiędzy niską gęstością mineralną kości a obecnością miażdżycy w różnych lokalizacjach [4–9]. Obecność depozytów wapniowych w naczyniach uznawana jest dziś powszechnie za niezależny czynnik zwiększonego ryzyka sercowo-naczyniowego [10].
Cytowane badania sugerują istnienie zjawiska polegającego na zmniejszaniu się z wiekiem stopnia uwapnienia kości z równoczesnym zwiększeniem częstości występowania i rozległości zwapnień w dużych tętnicach oraz w obrębie zastawek [11].
Zjawisko to nazywane jest paradoksem kostno-naczyniowym. Jego przyczyny są poznane jedynie fragmentarycznie i zagadnienie to jest przedmiotem intensywnych badań w zakresie nauk podstawowych i klinicznych.

Zarys metabolizmu kostnego w warunkach fizjologicznych
Kość jest tkanką ulegającą ciągłej resorpcji i nowotworzeniu, co zapewnia strukturalną integralność układu kostnego i odpowiednią wymianę jej składników z płynami ustrojowymi. Komórki zaangażowane w proces resorpcji – osteoklasty, i budowy kości – osteoblasty, tworzą jednostkę czynnościową, która nosi nazwę podstawowej jednostki wielokomórkowej (basic multicellular unit, BMU). W obrębie BMU procesy resorpcji i tworzenia nowej kości są ze sobą ściśle sprzężone, a szybkość obu procesów zrównoważona. Zapewnia to pozostawanie masy kostnej na niezmienionym poziomie, umożliwiając jednocześnie szybką odnowę kości.
Kość jest tkanką o znacznej dynamice metabolicznej. Średni tak zwany obrót kostny zapewnia wymianę 10% masy kostnej rocznie, co oznacza, iż średni wiek kości dorosłego człowieka wynosi ok. 5 lat. Istnieje duże międzyosobnicze zróżnicowanie dynamiki obrotu kostnego, która zmienia się w okresie życia oraz różni się istotnie w różnych obszarach kostnych [12]. Zaburzenie równowagi...


View full text...