Na tropie biomarkerów aktywności choroby w reumatoidalnym zapaleniu stawów
Rozmowa z dr Agnieszką Paradowską-Gorycką

Doktor Agnieszka Paradowska-Gorycka z Zakładu Biochemii i Biologii Molekularnej w Narodowym Instytucie Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie została laureatką konkursu OPUS na projekty badawcze, organizowanym przez Narodowe Centrum Nauki. Zespół badaczy pod jej kierownictwem skupi się na wewnątrzkomórkowych wolno krążących jednoniciowych cząsteczkach RNA u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Jaką korzyść terapeutyczną z wyników badań mogą odnieść chorzy na RZS?

Na czym będzie polegał państwa projekt badawczy?

W trakcie badań skupimy się na microRNA. W uproszczeniu można powiedzieć, że są to małe cząsteczki, pod których kontrolą znajduje się większość – jeżeli nie wszystkie – procesów biologicznych zachodzących w naszym organizmie. Ich zaburzona ekspresja może być wystarczająca do indukcji choroby autoimmunizacyjnej, jaką jest m.in. reumatoidalne zapalenie stawów. Obecnie nasza wiedza na temat poszczególnych microRNA – a wiele jest jeszcze niezidentyfikowanych – wciąż jest ograniczona. Będziemy się skupiać na identyfikacji microRNA, które są związane z utrzymaniem równowagi pomiędzy komórkami Th17 i Treg. Pierwsze to komórki prozapalne, tj. inicjujące wiele procesów zapalnych zachodzących u chorych. Z kolei zadaniem komórek Treg u chorych na RZS jest zwalczanie tego, co robią Th17. Czyli są wojownikami. Problem polega na tym, że za mało jest komórek Treg i za dużo Th17. Naszym zadaniem będzie znalezienie sposobu pozwalającego na zmianę takiej relacji. Docelowo chodzi o to, by liczba komórek Treg w organizmie zwiększała się, a Th17 zmniejszała. Wówczas wzmocni się system odpornościowy, ponieważ komórki Treg pomagają utrzymać homeostazę i zwalczać stany zapalne.

Jakie korzyści chorym z RZS mogą przynieść wyniki tego projektu? Jakie może być przełożenie uzyskanych dowodów naukowych na rzeczywistość?

Mamy nadzieję, że uda nam się spośród wszystkich badanych microRNA wytypować takie, które będą mogły być biomarkerami aktywności choroby. Z uwagi na to, że są one bardzo stabilne w surowicy, którą będziemy poddawać analizie, ich identyfikacja nie powinna być trudna. Pacjent, oddając krew do rutynowego badania, jednocześnie będzie mógł mieć określany profil znanych microRNA. Pozwoli to na stwierdzenie np. określonej ekspresji, przez co będzie można przewidzieć, w jaki sposób będzie przebiegała choroba. Docelowo chcemy to skorelować z procesem leczenia chorego. Dążymy do medycyny spersonalizowanej, tj. do leczenia...


Pełna treść artykułu...