Nadciśnienie tętnicze w ciąży

Z wieloośrodkowych, przeprowadzonych w 1997 r. badań wynika, że nadciśnienie tętnicze występuje
w Polsce u 41 proc. kobiet powyżej 18. roku życia. Szacuje się, że problem ten dotyczy ponad 6 mln kobiet. Wykazano także wzrost częstości nadciśnienia wraz z wiekiem; w przedziale 16–30 lat występuje
u 8,8 proc., w przedziale 30–40 lat u 16,4 proc.,
a między 40. i 50. rokiem życia u 35,1 proc. kobiet.
Okres od osiągnięcia dojrzałości płciowej
do menopauzy jest szczególnie ważny w życiu kobiet, gdyż najczęściej wiąże się z macierzyństwem. Nadciśnienie tętnicze podczas trwania ciąży stanowi wciąż bardzo istotny problem perinatologii. Stwierdza się je u 5–10 proc. ciężarnych kobiet. Rocznie
ten problem zdrowotny dotyczy ok. 30 tys. kobiet
w naszym kraju. Powikłania nadciśnienia tętniczego stanowią jedną z głównych przyczyn śmierci matki
i płodu. Ponadto stan przedrzucawkowy prowadzi
do powstawania wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu i w konsekwencji małej masy urodzeniowej noworodków.






Układ krążenia w ciąży


Prawidłowa ciąża jest stanem, w którym dochodzi do szeregu zmian fizjologicznych w układzie sercowo-naczyniowym. Układ renina – angiotensyna – aldosteron ulega aktywacji i występuje stopniowy wzrost objętości osocza oraz płynu zewnątrzkomórkowego. Maksymalny przyrost objętości krwi o 40–50 proc. ma miejsce ok. 32. tyg. ciąży. Szybszy i większy przyrost objętości osocza niż masy krwinkowej prowadzi do tzw. fizjologicznej niedokrwistości. Zwiększenie objętości końcoworozkurczowej lewej komory i przyspieszenie częstości akcji serca powodują wzrost pojemności minutowej serca o 30–50 proc., obserwowany między 20. a 24. tyg. ciąży. Powstaje obraz krążenia hiperkinetycznego. W prawidłowej ciąży stwierdza się zmniejszenie systemowego oporu naczyniowego. Jest to spowodowane zwiększonym wytwarzaniem substancji wazodilatacyjnych, takich jak tlenek azotu czy prostacyklina oraz hormonów (progesteron, estrogeny, prolaktyna). Dochodzi również do zmniejszenia wrażliwości miocytów naczyń na substancje wazokonstrykcyjne. Spadkowi oporu naczyń obwodowych towarzyszy także zmniejszenie płucnego oporu naczyniowego. Obserwuje się stopniowe obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Maksymalny jego spadek o 10–20 proc. wartości sprzed ciąży występuje około jej połowy. Spadek ciśnienia...


Pełna treść artykułu...