Nadczynność i niedoczynność tarczycy - przyczyny, rozpoznawanie i leczenie

Nadczynność tarczycy jest zespołem objawów
klinicznych, który obejmuje liczne zaburzenia, będące wynikiem nadmiernego pobudzenia wrażliwych
komórek przez zwiększoną ilość krążących we krwi hormonów tarczycy: T₃ i T₄.
Niedoczynnością tarczycy nazywa się natomiast zespół objawów klinicznych, wywołanych niedoborem bądź brakiem T₄ i/lub – rzadko – T₃, czego następstwem
może być niedostateczna ekspresja T₃ w komórkach ustroju. Czasami występują zaburzenia metabolizmu obwodowego T₄ i wewnątrzkomórkowego
wytwarzania T₃, mimo prawidłowej produkcji T₄
w tarczycy. Stan taki wyraża się również objawami
klinicznymi niedoczynności tarczycy.









Nadczynność tarczycy


Nadczynność tarczycy (będąca najczęstszą przyczyną tyreotoksykozy, czyli toksemii wywołanej hormonami tarczycy) jest zespołem objawów klinicznych, który obejmuje liczne zaburzenia, będące wynikiem nadmiernego pobudzenia wrażliwych komórek przez zwiększoną ilość krążących we krwi hormonów tarczycy: T₃ (trijodotyroniny) i T₄ (tyroksyny).
Nadczynność tarczycy jest najczęściej następstwem nadmiaru obu hormonów tarczycy, choć nierzadko występuje izolowane zwiększenie stężenia T₃, opisywane jako T₃-tyreotoksykoza (10–30 procent wszystkich przypadków nadczynności tarczycy). Nadczynność tarczycy przebiegająca z izolowanym zwiększeniem stężenia T₄ i prawidłowym stężeniem T₃ występuje rzadko, sprawia jednak szczególne trudności podczas standardowego leczenia lekami tyreostatycznymi.
Jak wspomniano powyżej, bliskoznaczne pojęcia: nadczynność tarczycy i tyreotoksykoza w istocie nie oznaczają dokładnie tego samego. O ile niemal każda nadczynność tarczycy jest związana z lżejszą bądź ciężej przebiegającą tyreotoksykozą, o tyle nie każda tyreotoksykoza powstaje wskutek nadczynności gruczołu tarczowego. Zatrucie hormonami tarczycy może wynikać z nadmiernego podawania tychże hormonów w formie leków. Nadczynność gruczołu tarczowego (lub wole nadczynne) jest to jedna z postaci tyreotoksykozy, w której wskazuje się na gruczoł tarczowy jako na źródło nadmiaru hormonów.
Wyjaśnienia wymaga ponadto, w jakich – dość rzadkich – przypadkach nadczynność tarczycy może przebiegać...


Pełna treść artykułu...