Najczęstsze błędy w diagnostyce i leczeniu chorób tarczycy

Wstęp

Oś podwzgórze–przysadka–tarczyca (HPT) jest kontrolowana przez klasyczną endokrynną pętlę sprzężenia zwrotnego. Gonadoliberyna, hormon uwalniający tyreotropinę (TRH) produkowany w jądrach podwzgórza, stymuluje przedni płat przysadki do wydzielania hormonu tyreotropowego (TSH). Z kolei TSH stymuluje tarczycę do uwalniania wolnych hormonów tarczycy, głównie tyroksyny (FT4) i trijodotyroniny (FT3), które wpływają na ogólny metabolizm ustroju [1]. Ponadto gruczoł tarczowy, a dokładnie komórki okołopęcherzykowe, produkuje kalcytoninę, czyli hormon peptydowy uczestniczący w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej [2]. Rola hormonów tarczycy jest wielokierunkowa. Receptory dla FT3 są niemal we wszystkich narządach docelowych organizmu, dlatego niedobór hormonów tarczycy jest tak istotny dla całego ustroju, a objawia się przede wszystkim szeroko pojętym uogólnionym zwolnieniem przemiany materii. Należy podkreślić, że nieprawidłowa funkcja tarczycy w populacji zależy od wieku, zaopatrzenia w jod, występowania przeciwciał przeciwtarczycowych czy też nieprawidłowego powiększenia gruczołu, z rozrostem guzkowym [3–6]. Zaburzenia gruczołu tarczowego dotykają szerokie grono pacjentów zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. W naszym kraju problem ten dotyczy ok. 22% społeczeństwa i występuje w każdej grupie wiekowej, niezależnie od płci, jednak 5−10 razy częściej w populacji kobiet. Postawienie w odpowiednim czasie adekwatnej diagnozy i rozpoczęcie właściwej terapii umożliwiają zapobieganie groźnym powikłaniom oraz poprawiają jakość życia pacjentów. Osoby mające problemy z tarczycą borykają się nie tylko z zaburzeniami somatycznymi, ale często także psychosomatycznymi. Dlatego tak ważna jest prawidłowa diagnostyka już na etapie pierwszej wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej [7, 8].

Wybrane aspekty diagnostyki i leczenia niedoczynności tarczycy

Niedoczynność tarczycy, czyli hipotyreoza, to jedno z najczęściej występujących zaburzeń tego gruczołu. Pełnoobjawowa niedoczynność tarczycy dotyczy 5−7% dorosłych kobiet i 1% mężczyzn. Natomiast jej utajona postać występuje nawet wśród 10% populacji [9, 10]. Charakteryzuje się bezwzględnym lub względnym niedoborem obwodowych hormonów tarczycy i choć powszechnie wydaje się dość łatwa w diagnozowaniu oraz leczeniu, to w ciężkich przypadkach, jeśli nie zostanie wdrożona odpowiednia terapia, może być nawet śmiertelna. Objawy kliniczne różnią się osobniczo w zależności od wieku, płci chorego,...


View full text...