Nasilenie objawów dysfunkcyjnych u żon alkoholików mierzone Kwestionariuszem Zależności Emocjonalnej (KZE)

Wstęp
W artykule przedstawiono prace nad stworzeniem nowego narzędzia badawczego – Kwestionariusza Zależności Emocjonalnej przeznaczonego do pomiarów różnych cech i zachowań wynikających z trudności w relacjach małżeńskich/partnerskich, szczególnie w odniesieniu do żon alkoholików. Projekt podjęto ze względu na liczne trudności koncepcyjne związane z tzw. współuzależnieniem i trudności diagnostyczne w określaniu obszarów dysfunkcji żon alkoholików.

Materiał i metody
Na podstawie przeglądu literatury w modelu własnym wyodrębniono sześć zmiennych/skal badawczych: Potrzeba kontroli, Obniżone poczucie własnej wartości, Lęk, Złość, Zaprzeczanie i Izolacja społeczna. Weryfikacje psychometryczne wykazały wysokie wskaźniki rzetelności α Cronbacha. W zakresie analiz trafności teoretycznej konfirmacyjna analiza czynnikowa wykazała wystarczające dopasowanie testowanego modelu do danych z badanej polskiej próby.

Wyniki
Badania porównawcze przeprowadzono na próbach n = 157 w badanej grupie żon alkoholików zrekrutowanych spośród różnych grup terapeutycznych oraz n = 143 w grupie żon niealkoholików. Wykazały one różnice statystycznie istotne we wszystkich badanych skalach. Grupa żon alkoholików osiągnęła najwyższe wyniki w zakresie Obniżonego poczucia własnej wartości.

Omówienie
Wyniki potwierdzają doniesienia wskazujące na problemy adaptacyjne i dysfunkcyjne zachowania żon alkoholików. Kolejne badania powinny objąć szerszą populację żon alkoholików, także nieuczestniczących w terapii.

Wnioski
Kwestionariusz Zależności Emocjonalnej wydaje się narzędziem użytecznym zarówno do badań indywidualnych, jak i grupowych, może być pomocny w ukierunkowaniu celów terapii żon alkoholików.



Introduction
The paper outlines the work on creating the Emotional Dependency Questionnaire, a new research tool designed to measure various characteristics and behaviours resulting from married/partner relation difficulties, particularly in reference to the wives of alcoholics. The project was undertaken due to the numerous conceptual difficulties connected with the so-called co-dependency and diagnostic difficulties in identifying areas of dysfunction of alcoholics’ wives.

Material and methods
Based on the literature review in the self-model, six variables/research scales have been extracted concerning: Need of Control, Lower Self-Esteem, Anxiety, Anger, Denial and Social Isolation. Psychometric verifications showed high Cronbach’s α reliability indicators. In the scope of the construct validity analyses, confirmatory factor analysis (CFA) indicated that the tested model fits data obtained from the examined Polish sample sufficiently.

Results
Comparative studies were carried out on trials N = 157 in the research group of wives of alcoholics and N = 143 in the group of the wives of non-alcoholics. These indicated statistically significant differences in all the researched scales and the group of alcoholics’ wives achieved the highest scores in terms of the Lower Self-Esteem.

Discussion
The results confirm the reports pointing to adaptation problems and dysfunctional behaviours experienced by the wives of alcoholics. Subsequent studies should cover a wider population of alcoholics’ wives, including those who do not participate in therapy.

Conclusions
The Emotional Dependency Questionnaire seems to be a useful tool for both individual and group research; it can also be useful in targeting therapy goals for the wives of alcoholics.