Nawrotowy rumień guzowaty i gruźlica węzłów chłonnych płuc u pacjentki leczonej inhibitorami TNF z powodu łuszczycowego zapalenia stawów i łuszczycy zwykłej

Wprowadzenie. Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry, która dotyczy około 2% populacji. Dla pacjentów ze średnio nasiloną i ciężką łuszczycą oraz z łuszczycowym zapaleniem stawów, u których nie uzyskano efektu po tradycyjnych terapiach systemowych, nową opcją terapeutyczną są leki biologiczne. Terapia antagonistami czynnika martwicy nowotworów (ang. tumour necrosis factor – TNF) znacząco zwiększa ryzyko reaktywacji utajonej gruźlicy, dlatego ważne są badania przesiewowe przed wprowadzeniem leczenia biologicznego.

Cel pracy. Przedstawienie trudności diagnostycznych w ustaleniu przyczyny nawrotowego rumienia guzowatego u pacjentki leczonej antagonistami TNF-α (etanercept, adalimumab) z powodu łuszczycowego zapalenia stawów i łuszczycy zwykłej.

Opis przypadku. Prezentujemy przypadek 46-letniej pacjentki leczonej z powodu łuszczycowego zapalenia stawów i łuszczycy zwykłej, u której w trakcie terapii etanerceptem i adalimumabem wystąpił, pomimo przebytego leczenia profilaktycznego przed rozpoczęciem leczenia biologicznego, nawrotowy rumień guzowaty spowodowany najprawdopodobniej gruźlicą węzłów chłonnych.

Wnioski. W trakcie terapii lekami anty-TNF obecność rumienia guzowatego, zwłaszcza nawrotowego, jak również dodatni odczyn tuberkulinowy przy ujemnych testach IGRA powinny zawsze budzić zwiększoną czujność i motywować do wykluczenia aktywnej gruźlicy. Należy zawsze pamiętać o zagrożeniu gruźlicą także u tych chorych, którzy przebyli leczenie chemioprofilaktyczne.

Introduction. Psoriasis is a chronic inflammatory disease affecting approximately 2% of the population. Biologic agents are the new treatment options for patients with moderate to severe plaque psoriasis who have failed traditional systemic therapies. The therapy with tumor necrosis factor antagonists significantly increases the risk of reactivation of latent tuberculosis; therefore, screening is important before the introduction of biological treatment.

Objective. Presentation of diagnostic difficulties in establishing an etiological factor of recurrent erythema nodosum in a 46-year-old woman treated with anti-TNF-α agents (etanercept and adalimumab) for plaque psoriasis and psoriatic arthritis.

Case report. We present a case of a 46-year-old woman, treated with etanercept and adalimumab for plaque psoriasis and psoriatic arthritis. Despite prophylactic antituberculosis treatment before introduction of biological therapy, the patient developed erythema nodosum most likely caused by lymph node tuberculosis.

Conclusions. The development of erythema nodosum, especially the recurrent form, in a patient with a positive tuberculin skin test and negative IGRA test treated with anti-TNF should always prompt increased vigilance and exclusion of active tuberculosis, which may develop even in patients who have undergone prophylactic antituberculosis treatment.