Niefarmakologiczne metody leczenia zaburzeń poznawczych związanych z  chemioterapią

Chemioterapia daje pacjentom z nowotworami szansę na wyleczenie oraz wydłużenie życia, może jednak powodować także wiele skutków ubocznych. Jednym z nich są zaburzenia funkcji kognitywnych nazywane chemobrain. Chemobrain charakteryzuje się deficytami w wielu obszarach poznawczych, w tym pamięci, uwagi, koncentracji i funkcji wykonawczych. Wystąpienie zaburzeń kognitywnych może pogorszyć jakość życia i wpłynąć na decyzje dotyczące leczenia przeciwnowotworowego. W ostatnich latach zjawisko to wzbudza coraz większe zainteresowanie, co przekłada się na większą liczbę badań wskazujących potencjalne metody diagnostyczne i terapeutyczne. Ze względu na wzrastający odsetek chorych na nowotwory poddawanych chemioterapii, a co za tym idzie – doświadczających zaburzeń poznawczych, podejmowane są poszukiwania skutecznych form leczenia dysfunkcji kognitywnych. Badania wskazują, że poza leczeniem farmakologicznym celowe może być zastosowanie terapii niefarmakologicznych. Należą do nich różne techniki terapii poznawczo-behawioralnej, takie jak trening uważności, rehabilitacja poznawcza i komputerowe programy treningu poznawczego, które prowadzą do zmniejszenia odczuwanych przez pacjentów dolegliwości związanych z chemobrain. Badania dotyczące aktywności fizycznej również wskazują na wysoką jej skuteczność w łagodzeniu zaburzeń poznawczych oraz poprawę funkcji wykonawczych. Poza tym zwraca się także uwagę na zastosowanie różnych metod medycyny alternatywnej, szczególnie akupunktury. Celem publikacji jest podsumowanie wyników dotychczas przeprowadzonych badań oceniających metody leczenia niefarmakologicznego zaburzeń poznawczych w przebiegu chemioterapii.

Chemotherapy, which gives cancer patients a chance for a cure and an extended life, can also cause many side effects. One of these is chemotherapy-related cognitive impairment called chemobrain. Chemobrain is characterized by deficits in many cognitive areas, including memory, attention, concentration and executive function. The development of cognitive impairment can impair quality of life and affect decisions about cancer treatment. In recent years, this phenomenon has been gaining interest, resulting in a growing number of studies identifying potential diagnostic and therapeutic treatments. Due to the increasing number of cancer patients undergoing chemotherapy and consequently experiencing cognitive impairment, the research is being undertaken to find effective forms of treatment for cognitive dysfunction. Research indicates that in addition to drug treatment, the use of non-pharmacological therapies can also be effective. These include various cognitive-behavioral therapy techniques, such as mindfulness-based intervention, cognitive rehabilitation therapy and cognitive training games, which lead to a significant reduction in chemobrain-related discomfort. Studies on physical activity also indicate high efficacy in alleviating cognitive impairment and improving executive function. In addition, the use of various alternative medicine methods, particularly acupuncture, is also receiving attention. The purpose of this publication is to summarize the results of studies conducted to date evaluating non-pharmacological treatments for cognitive impairment during chemotherapy.