Nieswoiste zapalenie jelit jako stan przedrakowy

1. Wstęp

Nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ; inflammatory bowel disease) obejmują: wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG; ulcerative colitis), chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC; Crohn disease) i nieokreślone zapalenie jelit (indeterminate colitis) [1].

1.1. Epidemiologia nieswoistej choroby zapalnej jelit

Zachorowalność na NChZJ jest największa w krajach skandynawskich, Wielkiej Brytanii i Ameryce Północnej, mniejsza w Europie Środkowej i najmniejsza w Azji i Afryce. W większości krajów pod koniec ubiegłego wieku wskaźnik nowych zachorowań wahał się od 2 do 15 na 100 000 ludności. Wskaźnik chorobowości w tych samych krajach wynosił wtedy 30–120 na 100 000 mieszkańców [2, 3].
Podczas gdy zachorowalność na WZJG jest mniej więcej stała, to zachorowalność na ChLC w drugiej połowie ubiegłego wieku stale wzrastała.
Na NChZJ chorują głównie ludzie młodzi pomiędzy 20. a 40. rokiem życia. Drugi szczyt zachorowań występuje po 60. roku życia [2, 3]. Ocena zachorowalności na NChZJ w Polsce oparta na ogólnopolskich rejestrach szpitalnych wykazała, że w  2007 r. stwierdzono 4,2 nowych przypadków ChLC i 12,8 nowych przypadków WZJG na 100 000 mieszkańców. W latach 2004–2007 liczba nowych hospitalizacji z powodu ChLC znamiennie wzrosła, zwłaszcza w najmłodszych grupach wiekowych, a liczba hospitalizacji z powodu WZJG zmniejszyła się przede wszystkim w grupie ludzi starszych [4].

1.2. Patogeneza nieswoistej choroby zapalnej jelit

Etiopatogeneza NChZJ jest złożona i nie do końca poznana. Przyjmuje się, że za rozwój choroby odpowiadają czynniki genetyczne, środowiskowe i immunologiczne.
Większość badaczy sądzi, że NChZJ powstają w wyniku połączenia wadliwego oddziaływania pomiędzy środowiskiem, gospodarzem a jego mikroflorą jelitową z zaburzeniem funkcji nabłonka jelit i nieprawidłową odpowiedzią immunologiczną błony śluzowej [5–11].

2. Morfologia nieswoistej choroby zapalnej jelit

2.1. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

Zmiany makroskopowe

Zmiany zapalne we WZJG są rozlane i zazwyczaj najbardziej nasilone w prostnicy i esicy. Proksymalnie zmiany zajmują różną długość, czasem całe jelito grube i mogą przechodzić na końcowy odcinek jelita cienkiego. Powierzchnia błony śluzowej jelita jest zaczerwieniona, ziarnista, krucha, łatwo krwawi. Występują owrzodzenia różnej wielkości i w różnej liczbie. Regenerująca błona śluzowa jest zanikowa, a pozostawione...


View full text...