Nietypowe umiejscowienie gruźlicy w przebiegu leczenia inhibitorami czynnika martwicy nowotworów α

WSTĘP

G ruźlica pozapłucna zazwyczaj rozwija się po upływie ponad dwóch lat od zakażenia – lub wiele lat później [1]. Leczenie antagonistami czynnika martwicy nowotworów (tumor necrosis factor a – TNF-α) zwiększa ryzyko rozwoju aktywnej postaci gruźlicy [2]. Przed wdrożeniem leku z grupy antagonistów TNF należy wykluczyć aktywną gruźlicę, wykonując badanie w celu wykrycia zakażenia prątkami gruźlicy. Zakażenie prątkami gruźlicy (postać utajona gruźlicy) występuje u ok. 1/3 populacji ludzkiej [2]. W sprzyjających warunkach uśpione zakażenie może się przekształcić w pełnoobjawową postać choroby [2]. Gruźlica oraz zakażenia oportunistyczne występują częściej u chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) pomimo braku wdrożenia leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh) lub terapii biologicznej. Ryzyko rozwoju aktywnej gruźlicy jest jednak ok. czterokrotnie wyższe u pacjentów z RZS leczonych inhibitorami TNF-α niż u chorych, u których nie stosuje się inhibitorów TNF-α [3]. Postać utajona gruźlicy może się przekształcić w postać aktywną w różnym czasie po podjęciu leczenia inhibitorami TNF-α, jednak zazwyczaj następuje to w ciągu pierwszych 6 miesięcy terapii [2]. Objawy aktywnego zakażenia pratkiem gruźlicy u pacjentów leczonych inhibitorami TNF-α są zwykle nietypowe i w połowie przypadków przybierają postać gruźlicy pozapłucnej [2]. Izolowana gruźlica śledziony jest bardzo rzadkim schorzeniem. Proces diagnostyczny często wiąże się z trudnościami, ponieważ podobne objawy mogą też być wywołane innymi przyczynami. Chorobę można podejrzewać na podstawie badań obrazowych, jednak ostateczne rozpoznanie ustala się po wykonaniu badań histopatologicznych [4, 5]. OPIS PRZYPADKU Pacjent w wieku 56 lat, u którego w 1994 r. rozpoznano zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), był uprzednio leczony niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ), metotreksatem (MTX), sulfasalazyną oraz metyloprednizolonem. 14 kwietnia 2011 r. chory został przyjęty na oddział reumatologiczny z powodu temperatury sięgającej 40°C. Wśród innych objawów stwierdzono zlewne poty nocne, osłabienie, brak kaszlu oraz ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa jako zaostrzenie ZZSK. W wywiadzie pacjent podał trombocytopenię i transformację jamistą żyły wrotnej [żyła wrotna uwidoczniona w badaniu ultrasonograficznym (USG) jamy brzusznej w okolicy wnęki wątroby miała średnicę 1,7 cm, była skręcona, z licznymi odbiciami wewnętrznymi]. Ze względu na aktywne zesztywniające...


Pełna treść artykułu...