Niewydolność serca u chorych na cukrzycę – trudności terapeutyczne

Niewydolność serca występuje u 10–15% chorych na cukrzycę, z kolei z powodu cukrzycy leczonych jest 30–50% chorych z niewydolnością serca. Cukrzyca oraz często z nią współistniejące nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia i choroba wieńcowa prowadzą do uszkodzenia struktury i zaburzenia funkcji mięśnia sercowego. Podstawowymi mechanizmami odpowiedzialnymi za rozwój niewydolności serca w cukrzycy jest nadmiar wolnych kwasów tłuszczowych jako źródła energii oraz dysfunkcja śródbłonka. Leczenie niewydolności serca w cukrzycy polega na dążeniu do normalizacji glikemii, poprawie ukrwienia mięśnia sercowego i swoistej farmakoterapii z wykorzystaniem diuretyków, leków hamujących aktywność układu renina-angiotensyna-aldosteron, beta-adrenolityków oraz w wybranych przypadkach preparatów glikozydów naparstnicy. W świetle wyników najnowszych badań ograniczenia w stosowaniu niektórych leków przeciwcukrzycowych (np. metforminy) w przypadku współwystępowania umiarkowanej niewydolności serca nie znajdują uzasadnienia; wydaje się nawet, że ich niestosowanie może prowadzić do zwiększenia śmiertelności w tej grupie pacjentów.

Congestive heart failure (CHF) is found in 10-15% of diabetes patients, and 30-50% of subjects with CHF are treated for diabetes. Diabetes, with hypertension, hyperlipidaemia and ischaemic heart disease as frequent comorbidities, exerts damaging effects on myocardial structure and function. Excessive free fatty acids uptake and oxidation and endothelial dysfunction seem to play a major role in decreased heart function in diabetes. CHF treatment strategy in diabetes includes blood glucose normalization, myocardial blood flow improvement and drug therapy with diuretics, renin-angiotensin-aldosteron axis inhibitors, b-blockers and – in a few cases – digitalis preparations. Recent studies show that modest CHF should not be considered a contraindication to the use of certain anti-diabetic agents (e.g. metformin); it seems that not offering this treatment option to diabetic patients with CHF may unfavourably affect their morbidity and mortality.