Niezdenaturowany kolagen typu II (UC-II) – nowe spojrzenie na patofizjologię oraz profilaktykę i leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów

WSTĘP

Choroby stawów oraz otaczających je tkanek stanowią jedno z najczęstszych schorzeń, dotykających w globalnej perspektywie setki milionów pacjentów. Schorzenia mają charakter postępujący i często przyczyniają się do znacznego ograniczenia ruchowego i związanego z tym wykluczenia społecznego. Dwie główne jednostki chorobowe prowadzące do uszkodzenia stawów to reumatoidalne zapalenie stawów, choroba o podłożu autoimmunologicznym, i choroba zwyrodnieniowa stawów, schorzenie znacznie częściej występujące, tradycyjnie uważane za schorzenie powodowane bardziej uszkodzeniem struktur stawowych poprzez zużycie mechaniczne i ewentualnie nadmierne, nie- fizjologiczne obciążenie. Choroba zwyrodnieniowa stawów do niedawna opisywana jako niezapalna artropatia uważana jest dzisiaj za chorobę o podłożu zapalnym. Choroba ta atakuje nie tylko ludzi starszych, lecz także młodzież, sportowców i ludzi w średnim wieku. Najczęściej dotyczy stawów kolanowych, bioder, stawów stopy, dłoni i kręgosłupa.

NIEZDENATUROWANY KOLAGEN TYPU II A TOLERANCJA IMMUNOLOGICZNA

Kolagen typu II (type II collagen – CII) jest obok glikozoaminoglikanów podstawowym składnikiem budującym chrząstkę stawową. Kolagen typu II zbudowany jest z trzech łańcuchów polipeptydowych tworzących razem strukturę helisy. Stanowi ok. 50% białka chrząstki stawowej i w zależności od wieku 80–90% kolagenu zawartego w chrząstce. Badania analizujące rolę kolagenu typu II w patogenezie chorób zapalnych stawów wskazują w wielu przypadkach na możliwość wywoływania przez to białko reakcji o charakterze autoagresji. Niewłaściwa glikozylacja kolagenu typu II może prowadzić do auto­immunizacji i rozwoju reakcji zapalnej skierowanej właśnie przeciwko temu białku [1]. Właściwa glikolizacja odpowiedzialna jest za neutralność immunologiczną kolagenu typu II, a jej zaburzenia zostały zidentyfikowane w chrząstce pacjentów chorujących na choroby zapalne tkanek stawowych [2, 3]. U podstaw koncepcji wykorzystania niezdenaturowanego kolagenu w leczeniu zapalnych zmian w stawach leży zjawisko tzw. tolerancji immunologicznej. Wiadomo od dawna, że wielokrotne podawanie niepatogennych antygenów może prowadzić do zahamowania odpowiedzi immunologicznej skierowanej przeciwko temu antygenowi [4]. Właśnie dzięki temu zjawisku organizm nie inicjuje odpowiedzi obronnej skierowanej przeciwko wielu białkom zawartym w naszej diecie czy komensalnym mikroorganizmom żyjącym w świetle jelit. Tolerancja immunologiczna może...


Pełna treść artykułu...