Nowe obserwacje oryginalne oraz wytyczne i zalecenia w endokrynologii

W 2006 r. opublikowano wiele istotnych uzgodnień, stanowisk, rekomendacji i wytycznych w zakresie diagnostyki i leczenia chorób układu dokrewnego. Przedstawiono m.in. europejski konsensus postępowania z pacjentami chorymi na zróżnicowanego raka tarczycy, wywodzącego się z nabłonka pęcherzykowego tego gruczołu [1]. Autorzy rekomendują wykonywanie biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) każdego pojedynczego ogniska wykrytego badaniem ultrasonograficznym w tarczycy, którego średnica jest równa lub większa niż 1 cm, chyba że u pacjenta występuje jawna nadczynność gruczołu (udokumentowana supresją stężenia TSH), co może usprawiedliwić odstąpienie od badania cytologicznego. Jeśli chodzi o Rekomendacje Polskiej Grupy ds. Nowotworów Endokrynnych, będące pokłosiem III Konferencji Rak tarczycy w Szczyrku w marcu 2006 r. [2], autor przedstawia poniżej najważniejsze stwierdzenia w nich zawarte. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa powinna być wykonana w każdym guzku tarczycy wyczuwalnym palpacyjnie i w każdym ognisku wykrywanym ultrasonograficznie, jeżeli jego średnica przekracza 1 cm. W przypadku ognisk mniejszych, decyzja o wykonaniu badania powinna być podjęta na podstawie oceny czynników ryzyka nowotworu złośliwego (wywiad rodzinny, ultrasonograficzne cechy ogniska – m.in. hipoechogeniczność, mikrozwapnienia). Ujemny wynik BAC nie wyklucza leczenia chirurgicznego, jeżeli występują wskazania kliniczne [2]. W każdym przypadku raka tarczycy – poza rakiem brodawkowatym (PTC) w stadium zaawansowania pT1aN0M0 – należy przeprowadzić całkowite pozatorebkowe wycięcie gruczołu tarczowego. Odstępstwem od reguły jest tu PTC w stadium pT1a, rozpoznany po wycięciu płata tarczycy z cieśnią lub po operacji subtotalnego wycięcia tarczycy, jeżeli nie ma przerzutów do węzłów chłonnych i przerzutów odległych; podobnie, jeśli stwierdzono minimalnie inwazyjnego raka pęcherzykowego o średnicy do 1 cm (pT1a) po całkowitym wycięciu płata lub subtotalnym wycięciu tarczycy, któremu nie towarzyszą przerzuty do węzłów chłonnych lub przerzuty odległe [2]. Przechodząc do najciekawszych obserwacji oryginalnych, dotyczą one m.in. wyników badań na temat aka tarczycy. Profil ekspresji genów określony za pomocą mikromacierzy w nisko zróżnicowanym (ang. poorly differentiated) PTC jest odmienny niż w klasycznym typie tego nowotworu. Raki brodawkowate tarczycy, ewoluujące w raki nisko zróżnicowane o agresywnym przebiegu, wykazują podwyższoną ekspresję grupy genów związanych z...


Pełna treść artykułu...