Nowoczesne leczenie spondyloartropatii

Wstęp

Spondyloartropatie zapalne (SpA) to grupa chorób reumatycznych o podobnym podłożu patogenetycznym i symptomatologii. Do jednostek chorobowych SpA należą zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), nieradiograficzna postać spondyloartropatii osiowej (nr axSpA), łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS), reaktywne zapalenie stawów i SpA w przebiegu nieswoistych zapalnych chorób jelit. Przełom, jaki dokonał się w ostatnich latach w rozpoznawaniu i leczeniu spondyloartropatii, znalazł odzwierciedlenie zarówno w powstaniu nowych kryteriów klasyfikacyjnych SpA według Assess­ment of Spondyloarthritis International Society (ASAS) (tab. 1), jak i w kolejnych aktualizacjach rekomendacji dotyczących leczenia. Zwiększenie świadomości lekarzy i pacjentów sprawiło, że spondyloartropatie są rozpoznawane wcześniej. W Polsce wciąż jednak brakuje rozwiązań systemowych umożliwiających wczesne kierowanie pacjentów z podejrzeniem zapalenia stawów przez lekarzy POZ do ośrodków specjalistycznych. Należy podkreślić, że rozpoznanie i leczenie SpA powinno być prowadzone przez reumatologa mającego doświadczenie w tej grupie chorób. Częstym błędem w codziennej praktyce związanym z dążeniem do jak najwcześniejszego rozpoznania SpA jest m.in. ustalanie rozpoznania na podstawie obecności odpowiedniej liczby punktów ujętych w kryteriach klasyfikacyjnych według ASAS. Trzeba pamiętać, że są to kryteria klasyfikacyjne, a nie diagnostyczne, w związku z tym nie uwzględniają szerokiej diagnostyki różnicowej. Może to prowadzić do nadrozpoznawalności, ponieważ nawet objawy silnie sugerujące SpA, takie jak zapalny ból krzyża czy obecność obrzęku szpiku kostnego w MRI stawów krzyżowo-biodrowych, mogą występować u osób zdrowych lub wynikać z innych przyczyn (uprawiania sportu, otyłości). Z drugiej strony nadal częste są przypadki błędnego interpretowania objawów zapalnych z narządu ruchu jako zmian zwyrodnieniowo-przeciążeniowych, leczenia „na ślepo” niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) i glikokortykosteroidami (GKS) oraz nieuwzględniania objawów pozastawowych (takich jak łuszczyca, objawy zapalenia błony naczyniowej oka, objawy zapalnej choroby jelit) czy obwodowych (zapalenia palców, zapalenia przyczepów), które są bardzo pomocne w rozpoznaniu SpA. Dlatego ważne jest zwrócenie uwagi na charakterystyczne objawy zapalnej choroby stawów (szczególnie ból krzyża w godzinach nocnych lub nad ranem u osób poniżej 40. roku życia, ból, obrzęk i sztywność poranna stawów,...


View full text...