Nowoczesne metody leczenia niewydolności serca. Czy można zrobić coś jeszcze, by poprawić rokowanie?

Niewydolność serca (NS) jest coraz poważniejszym problemem medycznym. Systematycznie wzrasta liczba chorych na tę chorobę, a jednocześnie terapia z coraz lepszym rezultatem zmniejsza liczbę zgonów z tej przyczyny. Wiele możliwości terapeutycznych będących podstawą leczenia NS jest znanych od lat i opiera się na silnych dowodach naukowych w postaci dużych badań klinicznych. Obecnie podejmuje się przede wszystkim próby optymalizacji znanych już metod. Dotyczy to zarówno farmakologii, jak i metod zabiegowych. Duży nacisk kładzie się również na interwencje niefarmakologiczne, w związku z ich stosunkowo niewielkim kosztem i dużą skutecznością, potwierdzoną badaniami klinicznymi. Dynamiczny rozwój nowoczesnych metod zabiegowych i przekraczanie kolejnych granic w medycynie powoduje, że współcześnie chory z NS może skorzystać z coraz lepszych sposobów leczenia zarówno chorób stanowiących etiologię niewydolności, jak i samego schorzenia. Wdrażane są nowe metody, które nie tylko poszerzają możliwości terapii, ale także poprawiają rokowanie pacjentów. Nową propozycją są wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, których pozytywne działanie w NS zostało potwierdzone badaniem z randomizacją GISSI-HF. Niestety, coraz trudniej jest wykazać skuteczność kliniczną nowych metod terapeutycznych. Nie do końca udało się udowodnić skuteczność statyn w NS, mimo iż zaprojektowano dwa duże badania z randomizacją – CORONA (Controlled Rosuvastatin Multinational Study in Heart Failure) i GISSI-HF (Gruppo Italiano per lo Studio della Sopravvivenza nell’ Infarto miocardico). Dlatego nawet niewielka poprawa rokowania w tej grupie chorych jest zawsze olbrzymim sukcesem medycyny.

Heart failure is a more and more significant medical problem. We can observe an increasing tendency in morbidity but simultaneously we are reducing mortality in this disease. Many therapeutic possibilities which are the basis of heart failure treatment have been well known for many years and are well proven in many clinical trials. Nowadays we are trying to optimize the methods we know, both pharmacological and instrumental. Lately, we have also been focusing on non-pharmacological interventions due to their lower cost and high efficacy as well. Dynamic development of modern instrumental methods and crossing borders in medicine leads to more possibilities for the patient and doctor to choose to treat both diseases implicated in the aetiology of heart failure and heart failure as well. Finally, new methods are being instituted which not only expand our possibilities but also improve the prognosis. A new proposal is polyunsaturated fatty acids omega-3. Their efficacy has strong proof in the GISSI-HF randomized trial. Unfortunately clinical efficacy of the new therapeutic methods is more difficult to prove. For example, clinical effectiveness of statins has not been proved by two large trials (CORONA and GISSI-HF). Therefore even a very small improvement of the prognosis in this group of patients is a great success for medicine.