Nowotwory złośliwe jamy ustnej i gardła

Nowotwory jamy ustnej, w odróżnieniu do gardła, pomimo stosunkowo łatwej i dostępnej w badaniu przedmiotowym lokalizacji w wielu przypadkach wykrywane są przypadkowo i w znacznym stopniu zaawansowania klinicznego.
Pod względem częstości występowania nowotworów złośliwych najczęściej dotyczą one jamy ustnej i części ustnej gardła (gardło środkowe), rzadziej części krtaniowej (gardło dolne) i części nosowej gardła (gardło górne).









Nowotwory złośliwe
jamy ustnej


Nowotwory te należą do grupy tzw. guzów tytoniozależnych. Z raportu Światowej Organizacji Zdrowia wynika, że palenie papierosów blisko 4÷10-krotnie zwiększa zapadalność na nowotwory jamy ustnej. Od połowy lat 60. obserwuje się wzrost udziału zgonów na tytoniozależne nowotwory (płuc, krtani, oskrzeli i jamy ustnej i gardła). 80–90 proc. chorych to mężczyźni, nałogowi palacze, często nadużywający alkoholu. W związku z tym pacjenci o takich skłonnościach powinni być skrupulatnie diagnozowani. Wśród czynników etiologicznych odgrywających mniejszą rolę wymienić można: złą higienę jamy ustnej, wirus brodawczaka, mechaniczne drażnienie (np. źle dopasowana proteza zębowa). Zmiana nowotworowa najczęściej zlokalizowana jest na języku, dnie jamy ustnej, języczku i bardzo rzadko na błonie śluzowej policzka, natomiast w części ustnej gardła dominują raki migdałka podniebiennego (tab. 1.). W ok. 95 proc. przypadków są to raki płaskonabłonkowe, cechujące się szybkim wzrostem i naciekiem okolicznych tkanek. Pozostałą grupę stanowią gruczolakoraki, oblaki, raki anaplastyczne, mięsaki i chłoniaki.


Rogowacenie białe – każda taka zmiana powinna być skrupulatnie rozpoznawana. Postacie:

- leukoplakia prosta (ok. 50 proc. przypadków) – zwykle dobrze odgraniczone pole przerostu nabłonka, jako plamkowate zmętnienie nabłonka lub jako biała plamka na błonie śluzowej, której nie można zetrzeć,

- leukoplakia brodawczakowata (30 proc. przypadków) – zmiana o nieregularnej i bruzdowatej powierzchni,

- leukoplakia nadżerająca (20 proc. przypadków) – daje w ok. 40 proc. przemianę złośliwą – nieregularne plamki o grudkowej powierzchni.


Rogowacenie czerwone (choroba Bowena) – ostro odgraniczone czerwone ogniska różnej wielkości o gładkiej powierzchni z cechami leukoplakii.

Pełna treść artykułu...