Ocena częstości występowania mutacji N34S w genie SPINK1 (serine protease inhibitor, Kazal type 1) u chorych na przewlekłe zapalenie trzustki i raka trzustki

Wstęp: Dotychczas opublikowane prace wskazują na istotną rolę mutacji w genie kodującym trzustkowy inhibitor wydzielania trypsyny (pancreatic secretory trypsin inhibitor – PSTI, określany również jako serine protease inhibitor, Kazal type 1 – SPINK1) w patogenezie postaci dziedzicznej i idiopatycznej przewlekłego zapalenia trzustki (PZT). Dane dotyczące roli tej mutacji w patogenezie PZT o etiologii alkoholowej pozostają niewyjaśnione. Poszukuje się ponadto roli mutacji genu SPINK1 w rozwoju sporadycznego raka trzustki (RT).
Cel: Ustalenie częstości występowania mutacji SPINK1 u chorych na alkoholowe (PAZT) i idiopatyczne przewlekłe zapalenie trzustki (PIZT), a także na sporadycznego raka trzustki (RT). Poszukiwanie różnic dotyczących przebiegu klinicznego PZT u chorych ze stwierdzonymi mutacjami w porównaniu z chorymi bez mutacji.
Materiał i metody: Rozpoznanie PZT i RT ustalano na podstawie obrazu klinicznego, badań metodami ultrasonografii (USG), tomografii komputerowej (TK) i endoskopowej ultrasonografii (endoscopic ultrasonography – EUS). Genomowy DNA wyizolowano z krwi 33 chorych na PAZT, 14 chorych na PIZT, a także 24 chorych na RT. Grupę kontrolną stanowiło 46 pacjentów. Mutację N34S w genie SPINK1 wykrywano z zastosowaniem metody reakcji łańcuchowej polimerazy – polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych (polymerase chain reaction – restriction fragment length polymorphism – PCR-RLFP).
Wyniki: U 6 chorych (18%) na PAZT i u 4 chorych (28,6%) na PIZT stwierdzono mutację N34S w genie SPINK1, natomiast w grupie kontrolnej u 3 osób (6,5%). Częstość występowania mutacji N34S była istotnie większa w grupie chorych na PIZT niż w grupie kontrolnej (p < 0,024, OR 5,733, 95% CI 1,218–26,959). Nie odnotowano różnic w przebiegu klinicznym PZT między chorymi ze stwierdzonymi mutacjami w porównaniu z chorymi bez mutacji. W grupie chorych z rozpoznanym RT u 1 pacjenta (4%) odnotowano obecność mutacji N34S. Nie stwierdzono różnic statystycznych w częstości występowania mutacji u chorych na RT w porównaniu z grupą kontrolną (p = 0,687, OR 0,623, 95% CI 0,085–4,696).
Wnioski: Uzyskane wyniki własne wykazują dużą częstość występowania mutacji N34S w genie SPINK1 zarówno u chorych z idiopatyczną postacią PZT, jak i w grupie kontrolnej. Wydaje się także, że obecność tej mutacji może sprzyjać rozwojowi PZT u osób nadużywających alkoholu. Istnieje potrzeba dalszych badań, aby określić rolę mutacji N34S w genie SPINK1 w patogenezie RT.

Introduction: In previous investigations, the N34S mutation of the serine protease inhibitor, Kazal type 1 (SPINK1) has been reported to have a connection with idiopathic and hereditary chronic pancreatitis, but the association between SPINK1 mutations and the incidence of chronic pancreatitis in alcoholics has been controversial. Additionally, it remains unknown whether the SPINK1 mutations have an impact on the clinical course of CP. No association between SPINK1 mutations and sporadic pancreatic cancer has been found.
Aim: To determine the frequency of SPINK1 mutation in patients with alcoholic chronic pancreatitis (ACP), idiopathic chronic pancreatitis (ICP) and pancreatic cancer (PC). We also reviewed the clinical data of CP patients and analysed the differences of the clinical course of CP between patients with and without SPINK1 mutation.
Material and methods: The diagnosis of CP was based on cli­nical examinations, ultrasound (US), computed tomography (CT) and endoscopic ultrasonography (EUS). DNA was isolated from 33 patients with ACP, 14 patients with ICP and 24 patients with PC. Forty-six healthy individuals were enrolled as controls. The N34S mutation of SPINK1 was detected with PCR-RFLP.
Results: Among the CP group, in 6 patients (18%) with ACP and 4 patients (28.6%) with idiopathic CP, N34S mutation of SPINK1 was detected. The frequency of SPINK1 mutation was significantly higher (p < 0.024) than in controls (6.5%); OR was 5.733 (95% CI 1.218-26.959). No relations were detected between presence of this mutation and demographic data, as well as other clinical features of the CP patients. Among patients with a pancreatic cancer, the N34S mutation was present in 1 patient (4%). There was no difference in the frequency of the N34S mutation between patients with pancreatic cancer and controls (p = 0.687, OR 0.623, 95% CI 0.085-4.696).
Conclusions: These preliminary data suggest the high incidence of N34S SPINK1 mutation in the Polish population generally, as well as in ICP. It may be speculated that this mutation contributes to the development of chronic pancreatitis in patients with alcohol overindulgence. Further studies are needed to explore the role of SPINK1 in the carcinogenesis of pancreatic cancer.