Ocena grubości warstwy lipidowej filmu łzowego w diagnostyce zespołu suchego oka u dzieci po przeszczepieniu allogenicznych komórek macierzystych układu krwiotwórczego

Wstęp
Zespół suchego oka (ZSO), znany również jako keratoconjunctivitis sicca (KCS) jest uznawany za bardzo częste powikłanie oczne po allogenicznym przeszczepieniu komórek macierzystych (ang. allogeneic stem cell transplantation – allo-SCT). KCS może być spowodowane zarówno niewystarczającą produkcją łez lub nadmiernym ich parowaniem, jak i hyperosmolarnością, które prowadzą do uszkodzenia powierzchni oczu. Współczynnik ewaporacji i lepszej stabilności filmu łzowego jest determinowany głównie przez stan warstwy lipidowej. Cel: obserwacja i klasyfikacja wzorów warstwy lipidowej w prawidłowych oczach oraz w oczach z ZSO u pacjentów po allogenicznym przeszczepieniu szpiku (czas po przeszczepieniu od 6 miesięcy do 5 lat, średnio 26,54 miesiąca); ocena współzależności między wzorami warstwy lipidowej w oczach zdrowych oraz w oczach z ZSO, innymi testami diagnostycznymi wykorzystywanymi w ZSO i dolegliwościami subiektywnymi; badanie zależności między ZSO a kondycjonowaniem (leczeniem chemioterapią w megadawkach przed przeszczepieniem), w tym napromienianiem całego ciała (ang. total body irradiation – TBI) wysokimi dawkami terapeutycznymi, leczeniem immunosupresyjnym, czasem po przeszczepieniu, i przewlekłą chorobą przeszczep przeciwko gospodarzowi (ang. chronic Graft Versus Host Disease – cGVHD).

Materiał i metody
Przedrogówkowe wzory warstwy lipidowej filmu łzowego były badane w 114 oczach za pomocą aparatu Tearscope-plus. Pacjenci z ZSO byli diagnozowani na podstawie testu Schirmera i/ lub czasu przerwania filmu łzowego oraz pozytywnego barwienia zielenią lizaminy i/ lub fluoresceiny.

Wyniki
W 42 oczach (36,8%) spośród 114 wystąpiły objawy ZSO po allo-SCT. W grupie badanej wykazano znaczącą statystycznie korelację między grubością warstwy lipidowej a BUT, badaną testem Schirmera, barwieniem zielenią lizaminy i fluoresceiną. Wykazano znaczący statystycznie związek między cGVHD a ZSO u dzieci. Nie wykazano istotnej statystycznie zależności między ZSO a napromienianiem, leczeniem immunosupresyjnym oraz czasem po przeszczepieniu w ww. badaniach.

Wnioski
Wzory warstwy lipidowej filmu łzowego wysoce korelują z obecnością ZSO; ocena wzorów warstwy lipidowej filmu łzowego jako nieinwazyjna metoda może być używana we wczesnej diagnostyce ZSO u dzieci po allo-SCT; przewlekła GVHD odgrywa znaczącą rolę w rozwoju ZSO.



Introduction
Dry eye syndrome (DES), also known as keratoconjunctivitis sicca (KCS) is recognized as the most frequent ocular complication after allogeneic stem cell transplantation (allo-SCT). KCS can appear either due to insufficient tear production or excessive tear evaporation, both resulting in tears hyperosmolarity that leads to ocular damage. The evaporation rate and better film stability is determined primarily by the status of the lipid layer. Purpose: Observation and classification of tear film lipid layer interference patterns in normal and dry eyes in patients after allogeneic stem cell transplantation with a follow-up time of 6 months- 5years (median 26.54 months).

Material and methods
Investigation of the relation between the lipid layer interference patterns in normal and dry eyes and the results of other dry eye examinations and complaints. Relation between DES and conditioning regimes, including total body irradiation and high-dose chemotherapy, immunosuppressive drugs, the time after allogeneic stem cell transplantation and chronic graft-versus-host disease. Precorneal tears lipid layer interference patterns, were examined in 114 eyes in treatment group with the Tearscope-plus. Patient with dry eye were identified on the basis of Schirmer test scores and/ or tear breakup time, and positive lissamine and/or fluorescein staining.

Results
42 of 114 eyes (36,8%) developed DES after allo-SCT. A significant correlation between thickness of lipid layer and BUT, Schirmer test, lissamine green and fluorescein staining was found in the treatment group. A significant association was found between present chronic GVHD and DES in children. DES was not associated with TBI, corticosteroids, immunosuppressive drugs and the time in the present study.

Conclusions
Tears lipid layer interference patterns are highly correlated with the diagnosis of DES. Tears lipid layer interference patterns ( noninvasive method), can be used to diagnose early DES in children after allo-SCT. Chronic GVHD play a major role in development of DES.