Ocena przydatności oznaczeń stężeń hormonu antymüllerowskiego i inhibny B jako markerów czynności jajników u pacjentek z zespołem Turnera – wyniki wstępne

Wprowadzenie
Samoistne dojrzewanie występuje u 30% pacjentek z zespołem Turnera (ZT), a jego brak jest wskazaniem do rozpoczęcia hormonalnej terapii zastępczej (HRT). Dotychczas nie określono wiarygodnych markerów określających prawdopodobieństwo wystąpienia samoist-nego dojrzewania w tej grupie pacjentek.

Cel pracy
Ocena przydatności oznaczeń stężeń hormonu antymüllerowskiego i inhibny B jako markerów czynności jajników i predyktorów wy-stąpienia samoistnego dojrzewania u pacjentek z ZT.

Materiał i metody
Do badania włączono 35 pacjentek z ZT leczonych ludzkim rekombinowanym hormonem wzrostu w wieku fizjologicznego dojrzewania płciowego (10–12 lat, średni wiek 10,5 roku). Przed wprowadzeniem HRT oceniono oś gonadalną (LH, FSH, estradiol). Dodatkowo oznaczono stężenie AMH i inhibiny B. Podczas obserwacji pacjentki podzielono na dwie grupy: z samoistnym początkiem dojrzewania (SP) lub bez (WP). Samoistne dojrzewanie zdefiniowano jako rozwój piersi oceniony na stopień II lub wyższe w skali Tannera.

Wyniki
Pacjentki z grupy WP pozostawały w obserwacji do średniego wieku 16 lat. Samoistny początek dojrzewania wystąpił u 16 pacjentek (średni wiek 10 lat). U pacjentek z grupy SP stwierdzono istotnie mniejsze stężenia FSH (1,14–91,1 mIU/ml, śr. 24,5 mIU/ml vs 7,7–196,4 mIU/ml, śr. 66,5 mIU/ml, p = 0,002), większe stężenia estradiolu (10,5–68,8 pg/ml, śr. 28,4 pg/ml vs 6,1–26,0 pg/ml, śr. 14,9 pg/ml, p = 0,005), AMH (0,0–3,11 ng/ml, śr. 0,8 vs 0,0–0,002 ng/ml, śr. 0,003 ng/ml, p = 0,001) i inhibiny B (0,0–110,0 pg/ml, śr. 29,1 pg/ml vs 0,0–11,0 pg/ml, śr. 1,06 pg/ml, p = 0,026). U trzech pacjentek z grupy SP bez zwiększonego stężenia FSH (FSH < 35 mIU/ml) stwierdzono zerowe stężenia AMH i inhibiny B. Kariotyp mozaikowy (nie 45,X) stwierdzono u 87,5% pa-cjentek z grupy SP i tylko u 47% pacjentek z grupy WP.

Wnioski
Ocena stężeń AMH i inhibiny B może być wnieść dodatkową wartość podczas oceny funkcji jajników u pacjentek z ZT. Małe stężenia tych markerów mogą wskazywać na ryzyko niewydolności jajników nawet u pacjentek, które rozpoczęły dojrzewanie samoistnie i u których nie stwierdzono hipogonadyzmu hipergonadotropowego.



Introduction
Spontaneous puberty occurs in 30% of patients with Turner Syndrome. Its absence is an indication for hormone replacement therapy (HRT). No reliable markers of spontaneous puberty have been defined to date.

Aim of the study
To evaluate the usefulness of antymüllerian hormone (AMH) and inhibin B assessment in predicting ovarian function and spontaneous puberty in girls with TS.

Material and methods
The study included 35 TS patients treated with human recombinant growth hormone (rhGH). Gonadal axis function parameters (LH, FSH and estradiol) were evaluated at the age of physiological puberty (10–12 years, mean 10.5 years), before introduction of HRT. Ad-ditionally AMH and inhibin B levels were assessed. In follow up patients were divided into 2 groups: with (SP) and without (WP) spontaneous puberty. Spontaneous puberty was defined as Tanner stage 2 or higher breast development.

Results
WP patients were observed until the mean age of 16y. SP occurred in 16 patients (mean age 10 years). Patients with SP presented with significantly lower mean FSH level (1.14–91.1 mIU/ml, mean mIU/ml 24.5 vs. 7.7–196.4 mIU/ml, mean 66.5 mIU/ml, p = 0.002), higher mean estradiol (10.5–68.8 pg/ml, mean 28.4 pg/ml vs. 6.1–26.0 pg/ml, mean 14.9 pg/ml, p = 0.005), AMH (0.0–3.11 ng/ml, mean 0.8 ng/ml vs. 0.0–0.002 ng/ml, mean 0.003 ng/ml, p = 0.001) and inhibin B (0.0–110.0 pg/ml, mean 29.1 pg/ml vs. 0.0–11.0 pg/ml, mean 1.06 pg/ml, p = 0.026) levels. In three SP patients without elevated FSH level (FSH < 35 mIU/ml) we found zero concen-tration levels of AMH and inhibin B. SP patients had mosaic (non 45,X) karyotype in 87.5% and WP patients only in 47%.

Conclusions
AMH and inhibin B assessment may be a valuable complement to the diagnosis of ovarian function in patients with TS. Low levels of these parameters may indicate a risk of ovarian failure even in patients with spontaneous puberty and without hypergonadotropic hy-pogonadism.