Ocena realizacji indywidualnych zaleceń dietetycznych wykazująca stopień pokrycia zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze pacjentów leczonych hemodializą

Wstęp
Przestrzeganie odpowiednich zaleceń dietetycznych ma duży wpływ na prawidłowy przebieg dializ, dobre samopoczucie i wyniki niektórych badań laboratoryjnych. Rozpoczęcie leczenia za pomocą hemodializy wymaga zmiany diety stosowanej w okresie przeddializacyjnym. Cel pracy: Analiza spożycia energii i składników odżywczych w badanej grupie pacjentów hemodializowanych przed rozpoczęciem badania, opracowanie indywidualnych zaleceń dietetycznych i ocena realizacji diety wykazująca stopień pokrycia zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze po roku prowadzenia badania.

Materiał i metody
Badania przeprowadzono na Oddziale Nefrologii z Ośrodkiem Dializ Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego i w Stacji Dializ Świętokrzyskiego Centrum Onkologii w Kielcach. Na przeprowadzenie badań otrzymano zgodę Komisji Bioetycznej przy Świętokrzyskiej Izbie Lekarskiej w Kielcach nr 18/2006 w dniu 12 grudnia 2006 r. Do badania włączono 48 pacjentów (24 mężczyzn i 24 kobiety). Średnia wieku mężczyzn wynosiła 57,58 ±12,15 roku (28–77 lat), a kobiet 58,92 ±13,00 lat (34–78 lat). Ocenę dziennych racji pokarmowych wykonano metodą bieżącego notowania z 3 dni poprzedzających dializy. Uzyskane wyniki porównano z normami żywienia dla osób hemodializowanych. Każdemu pacjentowi wyliczono odpowiednią ilość energii i składników odżywczych i zaplanowano dietę. Po roku prowadzenia badania powtórnie dokonano analizy żywienia hemodializowanych pacjentów i porównano z normami.

Wyniki
Porównując wyniki wartości odżywczej jadłospisów pacjentów na początku i po pierwszym roku badania, odnotowano istotne statystycznie różnice dotyczące zwiększenia średniego udziału energii, białka, tłuszczu, węglowodanów i fosforu w diecie. Istotne różnice wystąpiły również w procencie realizacji normy dla tych samych składników. Analizując spożycie tłuszczu, należy zaznaczyć, że zwiększył się również odsetek WNKT. Badania wykazały, że wartości spożycia witaminy C, tiaminy i ryboflawiny były wyższe w drugiej ocenie jadłospisów, lecz różnice nie były istotne. Oceniając zawartość składników mineralnych po roku badania, stwierdzono, że udział sodu kształtował się na tym samym poziomie, natomiast udział potasu wykazał mniejszą wartość, a zawartość wapnia w diecie była zrealizowana w połowie normy. Zawartość cholesterolu w diecie była wyższa, lecz różnice nie były istotne statystycznie. Zawartość błonnika w racji pokarmowej kształtowało się poniżej poziomu normy zarówno w pierwszej, jak i w drugiej ocenie wartości odżywczej ocenianych jadłospisów, lecz nie była to różnica istotna.

Wnioski
Porównanie wyników przed rozpoczęciem i po rocznym okresie prowadzenia badania wykazało istotnie większy udział energii i większą zawartość składników odżywczych w diecie pacjentów hemodializowanych.



Introduction
Following specified dietary guidelines has a significant influence on the proper course of dialyses, medical examination results, and general well-being of a patient. Starting haemodialysis therapy requires a change in the patient’s former diet. Aim of the research: Analysis of energy consumption and nutrients in a group of patients that participate in haemodialysis therapy, by introducing individual dietary recommendations and assessing their execution in the context of the energy and nutrient requirements within a year of introducing the therapy.

Material and methods
The study was conducted at the Nephrology Department in Wojewódzki Szpital Zespolony in Kielce and at the Dialyses Station at Świętokrzyskie Centrum Onkologii in Kielce. The study involved 48 patients (24 men and 24 women). The average age in men was 57.58 12.15 years (28–77 years), and in women 58.92 13.00 years (34–78 years). The assessment of the daily food rations was conducted by noting the patients’ diets for the 3 days preceding the haemodialysis. There was an appropriate amount of energy and nutrients counted for each patient. Moreover, each patient received an individual diet plan. After a year of the study, the analyses of haemodialysed patients’ diets were conducted again and compared with the norm.

Results
In the comparison of the nutritional value of the patients’ diets at the beginning of the study and a year later, significant differences were noted. They concerned a statistical increase in the percentages of energy, fat, protein, carbohydrates, and phosphorus in the diet.

Conclusions
Haemodialysed patients need to be supervised by a dietician, because they require individually estimated values of energy, nutrients, vitamins, and mineral ingredients.