Ocena sytuacji w opiece paliatywnej w Polsce w 2012 roku

Wprowadzenie: Świadczenia z zakresu opieki paliatywnej są składową praw człowieka. Skuteczne łagodzenie cierpień pacjentów poprzez zapewnienie właściwej opieki paliatywnej nie jest związane z wysokimi kosztami finansowymi, jednak istnieją minimalne nakłady, które powinny zostać zapewnione, aby te działania mogły być prowadzone we właściwy sposób.

Celem pracy była ocena sytuacji opieki paliatywnej w Polsce w 2012 r. poprzez określenie liczby jednostek opieki paliatywnej mających kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ), określenie dynamiki wzrostu nakładów na opiekę paliatywną w latach 2005–2012, określenie nakładów na opiekę paliatywną w 2012 r. z podziałem na województwa, określenie wydatków NFZ na jednego mieszkańca w poszczególnych województwach oraz określenie nakładów na oddziały stacjonarne, opiekę ambulatoryjną i opiekę domową.

Materiał i metody: Analizy dokonano na podstawie danych liczbowych z oddziałów wojewódzkich NFZ oraz ankiet wypełnianych przez konsultantów wojewódzkich.

Wyniki i wnioski: Stwierdzono, że w 2012 r. w porównaniu z 2011 r. sytuacja w opiece paliatywnej nie uległa zmianie ilościowej. Utrzymują się dysproporcje pomiędzy województwami z zakresie liczby jednostek, nakładów na jednego mieszkańca oraz dostępności świadczeń. W większości województw brakuje dostępu do świadczeń z zakresu poradni medycyny paliatywnej. W części województw obserwuje się ograniczenie lub brak dostępu do świadczeń stacjonarnych.

Background: Palliative care services are a part of human rights. Effective attenuation of patients’ suffering by providing of appropriate palliative care is not associated with high financial spending, however there is some minimal investment that should be ensured to assure those efforts being done in a proper way.

The aim of this study was the assessment of the situation of palliative care in Poland in 2012 by defining a number of palliative care units contracted by the National Health Fund (NFZ), the dynamics of spending for palliative care in 2005-2012, the expenditures for palliative care in 2012 by province, the value of reimbursed services per capita in particular provinces, as well as spending on stationary wards, outpatient and home care.

Material and methods: The analysis was performed based on report data from provincial departments of the National Health Fund and from the questionnaires filled in by the provincial consultants.

Conclusions: It has been found that in 2012 the situation of palliative care did not change in comparison to 2011. The disproportions between the provinces, in relation to a number of units, spending per capita and accessibility of services remain. In the majority of provinces outpatient palliative services are not accessible. In some provinces, stationary services are limited or not accessible.