Ocena wiedzy studentów na temat czerniaka i ich nawyków związanych z ochroną przeciwsłoneczną

Wprowadzenie
Czerniak to nowotwór złośliwy wywodzący się z melanocytów, który stanowi 3% wszystkich nowotworów skóry. Jest poważnym, interdyscyplinarnym problemem zdrowotnym, ponieważ zachorowalność na ten nowotwór i śmiertelność z nim związana ciągle wzrastają.

Cel pracy
Ocena wiedzy studentów kierunków medycznych i niemedycznych na temat czerniaka, czynników ryzyka, profilaktyki i nawyków związanych z ochroną przed słońcem.

Materiał i metody
W 2016 roku przeprowadzono anonimową ankietę wśród 277 studentów, w tym 111 studentów kierunków medycznych i 166 studentów innych kierunków.

Wyniki
W analizowanej grupie 76% stanowiły kobiety, a 24% mężczyźni. Najczęściej występował fototyp skóry II i IV według skali Fitzpatricka. Co najmniej jedno oparzenie słoneczne w przeszłości zgłosiło 69%, jedno – 16%, a żadnego – 15% respondentów. U jednego ankietowanego rozpoznano w przeszłości czerniaka. Większość studentów, w tym wszyscy studenci kierunków medycznych, uznaje czerniaka za nowotwór złośliwy, 4% twierdzi, że to łagodna zmiana, a 4% nie potrafiło tego określić. Zgodnie z odpowiedziami respondentów z obu grup główne czynniki ryzyka związane z czerniakiem to: nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne (89%), występowanie czerniaka u członków rodziny (82%) i liczne znamiona barwnikowe (71%). Około 75% studentów nie korzysta z solariów. Zmiany skórne, które skłoniłyby studentów kierunków medycznych do zgłoszenia się do lekarza, obejmują: nieregularny kształt (92%), powiększenie się znamienia barwnikowego (88%), niejednolitą barwę (86%); natomiast studentów kierunków niemedycznych: powiększenie (75%), nieregularny kształt (57%) i ciemną barwę znamienia barwnikowego (52%).

Wnioski
Prawie wszyscy ankietowani prawidłowo zaklasyfikowali czerniaka jako nowotwór złośliwy, jednak świadomość studentów w zakresie czynników ryzyka jest ciągle zbyt niska, co przyczynia się do wzrostu zachorowalności na ten nowotwór. Studenci kierunków medycznych trafniej odpowiadali na pytania niż studenci kierunków niemedycznych.



Introduction
Melanoma, a malignant neoplasm, which originates from melanocytes, represents 3% of all malignant skin tumors. The morbidity and mortality are increasing in many countries, what results in a multidisciplinary health problem.

Objective
To assess the knowledge of medical and non-medical faculty students regarding melanoma, its risk factors, prevention and sun protection habits.

Material and methods
In 2016 an anonymous survey was carried out among 277 students, 111 from medical faculties and 166 from non-medical.

Results
In the analyzed group 76% were women and 24% men. The most common Fitzpatrick skin phototypes were II–IV. Sixty-nine percent of responders reported more than one sunburn in the past, 16% only one, 15% no such experience. One responder was diagnosed with melanoma in the past. Most of the students, including all medical students, consider melanoma a malignant neoplasm, while 4% consider it a benign lesion and 4% do not know. According to responders of both faculties, the main melanoma risk factors are: increased exposure to sun (89%), melanoma in family members (82%), and multiple naevi (71%). About 75% of students do not use solaria. Skin lesions that would make medical students see the doctor are irregular shape (92%), naevus enlargement (88%) and irregular color (86%), while features considered non-medical are enlargement (75%), irregular shape (57%), and dark color of naevus (52%).

Conclusions
Almost every responder identified melanoma correctly as a malignant neoplasm, but their awareness regarding its risk factors is insufficient, which contributes to increasing morbidity of this neoplasm. Medical students responded more accurately to questions than non-medical students.