Ocena zwyczajów żywieniowych chorych kwalifikowanych do zabiegu bariatrycznego – badania wstępne

Wstęp
Otyłość ze względu na jej rozpowszechnienie uważana jest za epidemię XXI wieku i charakteryzuje się gromadzeniem nadmiaru tkanki tłuszczowej. U osób otyłych częściej występują: choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, dyslipidemia, bezdech senny, choroba zwyrodnieniowa stawów i choroby nowotworowe. Dotychczasowe programy terapeutyczne okazują się nieskuteczne w jej leczeniu, a uzyskana redukcja masy ciała najczęściej okazuje się krótkotrwała. Chirurgia bariatryczna, połączona ze zmianą stylu życia, została uznana za najskuteczniejszą metodę terapii chorych z otyłością olbrzymią.
Cel pracy: Ocena zwyczajów żywieniowych i częstości spożycia żywności przez chorych kwalifikowanych do zabiegu bariatrycznego.

Materiał i metody
Badania przeprowadzono wśród 48 chorych z otyłością przebywających w Klinice Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Endokrynologicznej Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach. W badaniach wykorzystano kwestionariusz KomPAN, opracowany przez Zespół Behawioralnych Uwarunkowań Żywienia Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka PAN.

Wyniki
Prawie 90% chorych charakteryzowało się małym natężeniem cech odżywiania z „indeksu prozdrowotnej diety”. Tylko 12% chorych codziennie spożywało razowe pieczywo i/lub grube kasze. Dodatkowo 6% spośród badanych osób codziennie piło mleko, 4% fermentowane napoje mleczne, a 35% spożywało sery twarogowe kilka razy w tygodniu. Najliczniejsza grupa chorych (w tym wszystkie osoby w wieku > 40 lat) cechowała się małym natężeniem cech odżywiania z „indeksu niezdrowej diety” (ok. 96% próby). Jedynie 16.7% badanych osób miało dobrą wiedzę żywieniową, natomiast 77.1% – niezależnie od klasy otyłości – wiedzę dostateczną.

Wnioski
Niskie natężenie indeksu prozdrowotnej diety wskazuje na potrzebę regularnych konsultacji dietetycznych, w czasie których chorzy będą edukowani na temat korzystania z informacji dotyczących żywności i stosowania zasad zdrowego żywienia w praktyce.



Introduction
Obesity, due to its prevalence, is considered an epidemic of the 21st century and is characterized by the accumulation of excess body fat. The following are more common in people with obesity: coronary artery disease, hypertension, diabetes, dyslipidaemia, sleep apnoea, osteoarthritis, and neoplastic diseases. Current treatments have turned out to be ineffective, and the resulting weight loss is usually short-term. Bariatric surgery, combined with lifestyle changes in the form of modification of eating habits and increased physical activity, has been recognized as the most effective method of treating patients with morbid obesity
Aim of the research: To assess the eating habits and frequency of food intake of patients qualified for bariatric surgery.

Material and methods
The study was conducted among 48 patients with obesity staying at the Department of General, Oncological, and Endocrinological Surgery of the Provincial Polyclinic Hospital in Kielce, Poland. The study used the KomPAN questionnaire, developed by the Team of Behavioural Determinants of Nutrition of the Committee for Nutrition Research of the Polish Academy of Sciences.

Results
Almost 90% of patients scored low on the ‘healthy diet index’. Only 12% of patients consumed wholemeal bread and/or thick groats every day. Additionally, 6% of the subjects drank milk every day, 4% fermented milk drinks, and 35% consumed cottage cheese several times a week. Similarly, most patients (including all people aged > 40 years) scored low on the ‘unhealthy diet index’ (approx. 96% of the group). Only 16.7% of all patients had good nutritional knowledge, while 77.1% – regardless of the obesity class – had sufficient knowledge.

Conclusions
The low scores of the healthy diet index indicate the need for regular dietary consultations, during which patients will be educated about the use of nutritional knowledge and the application of healthy eating principles in practice.