Onkologiczne Forum Edukacyjne posiada akredytację Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej, Polskiej Unii Onkologii, Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów, Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej oraz akredytację Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie (Nr 099/05). Uczestnikom Onkologicznego Forum Edukacyjnego, którzy odeślą wypełnione karty odpowiedzi organizator szkolenia prześle certyfikat o uzyskanej liczbie wymaganych punktów edukacyjnych. Pełen regulamin programu Onkologiczne Forum Edukacyjne dostępny jest na stronie www. chemioterapia.pl i w siedzibie organizatora kształcenia: Medical Communications Sp. z o. o., ul. Ojcowska 11, 02-918 Warszawa.
Pytania do zestawu nr 2
Pytania z dziedziny onkologii ogólnej
Kod: O-16
Doustny etopozyd stosowany w leczeniu nawrotu raka jajnika: A. daje ok. 30 proc. obiektywnych odpowiedzi u chorych z nowotworem wrażliwym na pochodne platyny; B. daje ok. 30 proc. obiektywnych odpowiedzi niezależnie od wrażliwości nowotworu na pochodne platyny; C. jest skuteczny, ale z powodu mielotoksyczności rzadko stosowany; D. prawdziwe są stwierdzenia A i C; E. prawdziwe są stwierdzenia B i C. Trudność pytania w opinii autora: średnio trudne
Kod: O-17
W leczeniu nawrotu raka jajnika największą skuteczność wykazuje: A. docetaksel; B. topotekan; C. doksorubicyna (liposomalna); D. gemcytabina; E. wszystkie powyższe mają podobną skuteczność. Trudność pytania w opinii autora: średnio trudne
Kod: O-18
Efektem stosowania przedłużonej pooperacyjnej hormonoterapii (letrozol po 5 latach stosowania tamoksyfenu) u chorych po menopauzie z receptorododatnim rakiem piersi jest: A. wydłużenie całkowitego czasu przeżycia; B. wydłużenie czasu przeżycia wolnego od nawrotu u wszystkich chorych i całkowitego czasu przeżycia u chorych z zajętymi węzłami chłonnymi; C. obniżenie ryzyka nawrotu o 30–40 proc.; D. prawdziwe są stwierdzenia B i C; E. prawdziwe są stwierdzenia A i C. Trudność pytania w opinii autora: średnio trudne
Kod: O-19
Ryzyko zachorowania na raka jelita grubego u osób z obciążeniem FAP lub HNPCC wynosi: A. 20–30 proc.; B. 30–40 proc.; C. 40–50 proc.; D. 50–60 proc.; E. powyżej 70 proc. Trudność pytania w opinii autora: średnio trudne
Kod: O-20
Najczęstszym objawem niepożądanym towarzyszącym stosowaniu bortezomibu jest: A. neuropatia obwodowa; B. niedokrwistość; C. małopłytkowość; D. biegunka; E. obniżenie odporności. Trudność pytania w opinii autora: średnio trudne
Kod: O-21
W leczeniu II rzutu raka jajnika u chorej leczonej w I rzucie karboplatyną nie stosuje się pochodnych platyny, jeśli do progresji/nawrotu choroby dojdzie: A. w trakcie leczenia lub w ciągu 3 mies. od zakończenia leczenia; B. w trakcie leczenia lub w ciągu 6 mies. od zakończenia leczenia; C. w ciągu 12 mies. od zakończenia leczenia; D. w ciągu 16 mies. od rozpoczęcia leczenia; E. żadna odpowiedŸ nie jest prawidłowa. Trudność pytania w opinii autora: łatwe
Kod: O-22
W przypadku jakich nowotworów interwencja w system odpornościowy może być wykorzystana w systemie prewencyjnym (szczepienia)? A. raka żołądka; B. ziarnicy złośliwej; C. raka szyjki macicy; D. mięsaka Burkina; E. raka oskrzela. Trudność pytania w opinii autora: łatwe
Kod: O-23
U chorych z rakiem okrężnicy po radykalnym mikroskopowo usunięciu zaawansowanego nowotworu, chemioterapia uzupełniająca wpływa na: A. czas przeżycia; B. tylko na czas przeżycia bezobjawowego; C. tylko na całkowity czas przeżycia; D. nie ma żadnego wpływu; E. skraca czas przeżycia bezobjawowego. Trudność pytania w opinii autora: łatwe
Kod: O-24
Które z wymienionych rodzajów promieniowania stosowanych w radioterapii charakteryzuje wysoki współczynnik liniowego przekazywania energii: 1. promieniowanie X; 2. promieniowanie gamma; 3. elektrony; 4. neutrony; 5. jony ciężkie neonu, węgla lub krzemu. A. 1, 2; B. 3, 4, 5; C. 2, 3; D. 4, 5; E. 1, 3, 5. Trudność pytania w opinii autora: łatwe
Kod: O-25
Uszereguj metody oceny szybkości wzrostu komórek wg ich znaczenia w praktyce klinicznej: 1. potencjalny czas podwojenia nowotworu (T pot); 2. odsetek komórek w fazie S cyklu; 3. liczba mitoz; 4. indeks wiązania bromodeoksyurydyny; 5. ekspresja markerów proliferacji komórek. A. 1, 2, 3, 4, 5; B. 1, 3, 4, 2, 5; C. 3, 4, 1, 5, 2; D. 2, 4, 5, 3, 1; E. 4, 1, 5, 2, 3. Trudność pytania w opinii autora: trudne
Kod: O-26
Postępowaniem z wyboru w leczeniu pierwotnym chorych na raka pochwy jest: A. samodzielne leczenie chirurgiczne; B. skojarzenie leczenia systemowego i chirurgicznego; C. samodzielna teleradioterapia; D. skojarzenie tele- i brachyterapii; E. przedoperacyjna teleradioterapia z następowym leczeniem chirurgicznym. Trudność pytania w opinii autora: łatwe
Kod: O-27
Profilaktyczne napromieniowanie mózgowia zmniejsza ryzyko wystąpienia przerzutów do mózgu u chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca do: A. 80 proc.; B. 50 proc.; C. 30 proc.; D. 20 proc.; E. 5 proc. Trudność pytania w opinii autora: średnio trudne
Kod: O-28
Które z wymienionych schorzeń niebędących nowotworami złośliwymi mogą, w określonych warunkach, być leczone napromieniowaniem: 1. ginekomastia; 2. naczyniaki kręgu; 3. agresywne fibromatozy; 4. malformacje naczyniowe; 5. keloid. A. żadne ze schorzeń; B. wszystkie; C. 1, 2, 3; D. 2, 4, 5; E. 3, 4, 5. Trudność pytania w opinii autora: trudne
Kod: O-29
U chorych po amputacji piersi metodą Pateya najwyższe ryzyko nawrotu występuje w obszarze: A. ściany klatki piersiowej; B. pachy; C. okolicy nadobojczykowej; D. węzłów zamostkowych; E. blizny skórnej po wyprowadzeniu drenów Redona. Trudność pytania w opinii autora: średnio trudne
Kod: O-30
Badania randomizowane wykazały, że skojarzenie radioterapii z leczeniem chirurgicznym (w porównaniu z leczeniem chirurgicznym bez radioterapii) wpływa na wydłużenie całkowitego czasu przeżycia chorych w następującym nowotworze: A. rak piersi; B. niedrobnokomórkowy rak płuca; C. rak odbytu; D. rak trzonu macicy; E. glejaki o niskim stopniu złośliwości. Trudność pytania w opinii autora: łatwe
Pytania z dziedziny ginekologii onkologicznej
Kod: GO-11
U miesiączkującej od 2 lat 15-letniej dziewczynki, u której stwierdzono guz w podbrzuszu, należy wykonać następujące badania, by sprecyzować rozpoznanie: 1. HCG; 2. badanie USG TV; 3. AFP; 4. LDH; 5. wyłyżeczkowanie szyjki i trzonu macicy. A. 1, 2, 3; B. 1, 3; C. 1, 2, 3, 4; D. 1, 2, 3, 4, 5; E. 1, 3, 4.
Kod: GO–12
W ramach kontroli po leczeniu chorej, u której wykryto ziarniszczaka, najbardziej przydatne są następujące badania i oznaczenia: 1. ultrasonografia; 2. tomografia komputerowa; 3. stężenie estradiolu w surowicy; 4. stężenie inhibiny w surowicy; 5. poziom dehydrogenazy mleczanowej w surowicy. A. 1, 3; B. 2, 3, 5; C. 1, 4; D. 2, 4; E. 2, 3.
Kod: GO-13
W przypadku rozpoznania w trakcie zabiegu operacyjnego jednostronnego guza jajnika o typie ziarniszczaka leczeniem z wyboru u 43-letniej chorej jest: A. usunięcie obydwu przydatków i uzupełniająca chemioterapia; B. usunięcie macicy z przydatkami, siecią i węzłami chłonnymi miedniczymi oraz okołoaortalnymi – leczenie uzupełniające jest niewskazane; C. usunięcie macicy z przydatkami i siecią oraz pooperacyjna radioterapia; D. usunięcie macicy z przydatkami i pooperacyjna radioterapia; E. usunięcie macicy z przydatkami i pooperacyjna chemioterapia.
Kod: GO-14
W przypadku stwierdzenia izolowanego nawrotu ziarniszczaka w płucu najlepszą formą terapii jest: A. wycięcie zmiany w płucu z uzupełniającą chemioterapią; B. wycięcie zmiany z płuca bez leczenia uzupełniającego; C. wyłącznie chemioterapia; D. wyłącznie radioterapia; E. leczenie analogami LH-RH.
Kod: GO-15
Czynnikami ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy są: 1. palenie papierosów; 2. nadużywanie alkoholu; 3. niski status socjoekonomiczny; 4. zakażenie wirusem HIV; 5. zakażenie wirusem HPV. A. 1, 2, 3, 4, 5; B. 1, 2, 5; C. 1, 3, 4, 5; D. 1, 3, 5; E. 5.
Kod: GO-16
Chora, lat 33, u której w badaniu histologicznym stwierdzono naciek płaskonabłonkowego raka szyjki macicy i liczne przerzuty do płuc, kwalifikuje się do: A. usunięcia macicy i następowej chemioterapii; B. usunięcia szyjki macicy i następowej chemioterapii; C. wyłącznie teleterapii; D. jedynie leczenia objawowego; E. leczenia wysokimi dawkami gestagenów.
Kod: GO-17
Angiogeneza jest krytycznym punktem w rozwoju raka i powstawaniu przerzutów. Do czynników proangiogennych zalicza się: A. naczyniowo-śródbłonkowy czynnik wzrostu (VEGF) i trombospondynę; B. interleukinę-12 (IL-12) i VEGI (vascular endothelial inhibitor factor); C. zasadowy czynnik wzrostu fibroblastów (bFGF) i naczyniowo-śródbłonkowy czynnik wzrostu (VEGF); D. trombospondynę i endostatynę; E. interleukinę-8 (IL-8), interleukinę-12 (IL-12) i interleukinę-1 (IL-1). Trudność pytania w opinii autora: łatwe
Kod: GO-18
Wyróżnia się 3 stopnie histologicznej dojrzałości raka. Które ze stwierdzeń odnoszących się do raka jajnika jest prawdziwe: 1. G1 – nowotwór dobrze zróżnicowany (komórki niezróżnicowane poniżej 25 proc.); 2. G2 – nowotwór średnio zróżnicowany (50 proc. komórek niezróżnicowanych); 3. G3 – nowotwór niezróżnicowany (powyżej 50 proc. komórek niezróżnicowanych); 4. wysoko zróżnicowany rak rokuje lepiej; 5. wysoko zróżnicowany rak jajnika rokuje gorzej. Prawidłowa odpowiedŸ: A. 1, 2, 3; B. 2, 3, 4; C. 3, 4, 5; D. 1, 3, 5; E. 1, 2, 5. Trudność pytania w opinii autora: łatwe
Kod: GO-19
Według klasyfikacji FIGO rak szyjki macicy w stopniu IA oznacza: A. raka z klinicznie widoczną zmianą o charakterze owrzodzenia i naciekiem podścieliska nie głębszym niż 3 mm; B. raka z klinicznie widoczną zmianą egzofityczną i naciekiem podścieliska nie głębszym niż 3 mm; C. raka (mikroinwazyjnego) rozpoznawanego wyłącznie na podstawie badania histologicznego (tzw. raka mikroinwazyjnego); D. raka z klinicznie widoczną zmianą o charakterze owrzodzenia lub zmianą egzofityczną i z naciekiem podścieliska nie głębszym niż 5 mm; E. raka z klinicznie widoczną zmianą o charakterze owrzodzenia lub zmianą egzofityczną i z naciekiem nie głębszym niż 7 mm. Trudność pytania w opinii autora: łatwe
Kod: GO-20
Najważniejszym czynnikiem rokowniczym w raku szyjki macicy jest: A. stopień zaawansowania raka; B. typ utkania histologicznego raka; C. stopień zróżnicowania histopatologicznego (grading); D. obecność przerzutów w węzłach chłonnych; E. zastosowanie chemioterapii wraz z radioterapią jako leczenie uzupełniające w przypadkach pooperacyjnych. Trudność pytania w opinii autora: łatwe
Pytania z dziedziny hematologii i transfuzjologii
Kod: H-11
Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące przewlekłej białaczki limfocytowej (PBL): A. splenomegalia należy do częstych objawów organopatii w przebiegu PBL; B. w przebiegu choroby często stwierdza się hipogammaglobulinemię; C. powstaje na skutek proliferacji i akumulacji komórek nowotworowych przypominających prawidłowe limfocyty; D. jest jednym z typowych wskazań do transplantacji szpiku kostnego; E. w leczeniu PBL stosuje się zarówno monoterapię, jak i polichemioterapię. Stopień trudności w opinii autora: średnio trudne
Kod: H-12
Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące niedokrwistości hemolitycznej: A. może być spowodowana np. przez przeciwciała typu zarówno ciepłego, jak i zimnego; B. w jej przebiegu występuje żółtaczka; C. niedokrwistości hemolitycznej towarzyszy znaczny spadek stężenia żelaza; D. w jej przebiegu obserwuje się znaczny wzrost retikulocytozy; E. może wynikać z defektu dotyczącego błony komórkowej erytrocytu. Stopień trudności w opinii autora: średnio trudne
Kod: H-13
Przerost dziąseł jako typowy objaw kliniczny jest charakterystyczny dla: A. przewlekłej białaczki szpikowej; B. ostrej białaczki monocytowej i mielomonocytowej; C. chłoniaka Burkitta; D. chłoniaka angioimmunoblastycznego; E. przewlekłej białaczki eozynofilowej. Stopień trudności w opinii autora: łatwe
Kod: H-14
Wskaż stwierdzenie prawidłowe dotyczące ostrej białaczki: A. wywiad dotyczący tych chorób jest zwykle długi – ponad 6 mies. do ustalenia rozpoznania; B. zasadniczy sposób leczenia stanowi radioterapia w postaci tzw. górnego płaszcza; C. w przypadku ostrych białaczek szpikowych wyleczenie uzyskuje się u większości pacjentów; D. chemioterapia w ostrych białaczkach składa się z leczenia indukcyjnego, konsolidującego i podtrzymującego; E. jedną z używanych klasyfikacji ostrych białaczek jest klasyfikacja Bineta. Stopień trudności w opinii autora: łatwe
Kod: H-15
Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące choroby Addisona-Biermera: A. ma ona charakter autoimmunologiczny; B. w leczeniu stosuje się preparaty kwasu foliowego i witaminy B6; C. w przebiegu choroby występują zaburzenia dotyczące centralnego układu nerwowego; D. w badaniach histopatologicznych stwierdza się zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka; E. typowe w badaniu cytologicznym szpiku są tzw. metamielocyty i pałki olbrzymie. Stopień trudności w opinii autora: łatwe
Kod: H-16
Dokonaj wyboru prawidłowych stwierdzeń dotyczących przewlekłej białaczki limfocytowej (PBL): 1. PBL jest rozpoznawana najczęściej u osób poniżej 20. roku życia; 2. 80 proc. rozpoznań PBL stanowi proliferacja limfocytów T; 3. w przebiegu PBL nie dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych; 4. nie wszyscy chorzy z rozpoznaniem PBL wymagają leczenia; 5. w przebiegu PBL może wystąpić niedokrwistość autoimmunohemolityczna. A. wszystkie prawdziwe; B. 1, 3; C. 2, 4; D. 3, 5; E. 4, 5. Stopień trudności w opinii autora: średnio trudne
Kod: H-17
Wskaż stwierdzenie prawdziwe dotyczące przewlekłej białaczki szpikowej: 1. typową aberracją chromosomalną jest translokacja (9;22); 2. choroba ta nie jest rozpoznawana u dzieci; 3. choroba przebiega zwykle w 3 fazach: przewlekłej, akceleracji i przełomu blastycznego; 4. w leczeniu chorych stosuje się imatinib; 5. często w przebiegu choroby dochodzi do powiększenia śledziony. A. wszystkie prawdziwe; B. 1, 2, 3, 4; C. 1, 2, 4, 5; D. 1, 3, 4, 5; E. 2, 3, 4, 5. Stopień trudności w opinii autora: średnio trudne
Kod: H-18
W niedokrwistości z niedoboru żelaza nie ma potrzeby prowadzenia diagnostyki w celu ustalania jej przyczyny (I), gdyż polega ona przede wszystkim na zaburzeniu wchłaniania żelaza z przewodu pokarmowego (II). Wskaż prawidłową odpowiedź: A. I prawdziwe i II prawdziwe – istnieje między nimi związek przyczynowy; B. I prawdziwe i II prawdziwe, lecz nie ma między nimi związku przyczynowego; C. I prawdziwe, II fałszywe; D. I fałszywe, II prawdziwe; E. I i II fałszywe. Stopień trudności w opinii autora: średnio trudne
Kod: H-19
Dokonaj wyboru prawidłowych stwierdzeń dotyczących niedokrwistości syderopenicznej: 1. typowo MCV ma wysoką wartość (>100 fl); 2. stężenie ferrytyny jest niskie; 3. stężenie żelaza w surowicy mieści się zwykle w granicach wartości prawidłowych; 4. klinicznie typowymi cechami są: łamliwość paznokci, wypadanie włosów, wygładzenie i zaczerwienienie języka; 5. leczenie polega na doustnym podawaniu preparatów żelaza. A. wszystkie prawdziwe; B. 1, 2, 5; C. 1, 3, 4; D. 2, 3, 5; E. 2, 4, 5. Stopień trudności w opinii autora: średnio trudne
Kod: H-20
Do badań diagnostycznych w celu ustalenia typu ostrej białaczki należą: 1. badanie cytologiczne szpiku kostnego; 2. badanie immunofenotypowe komórek krwi i/lub szpiku; 3. badanie cytologiczne płynu mózgowo-rdzeniowego; 4. badania cytochemiczne; 5. proteinogram i oznaczenie stężenia immunoglobulin. A. wszystkie prawdziwe; B. 1, 2, 4; C. 1, 3, 5; D. 2, 3, 4; E. tylko 1. Stopień trudności w opinii autora: średnio trudne
Bibliografia do pytań o Kodach od O-16 do O-30
1. Goss PE, Ingle JN, Martino S i wsp. Randomized trial of letrozole following tamoxifen as extended adjuvant therapy in receptor-positive breast cancer: updated findings from NCIC CTG MA.17. J Natl Cancer Inst 2005; 97: 1262-71. 2. Armstrong DK. Topotecan dosing guidelines in ovarian cancer: reduction and management of hematologic toxicity. Oncologist 2004; 9: 33-42. 3. Gordon AN, Fleagle JT, Guthrie D i wsp. Recurrent epithelial ovarian carcinoma: a randomized phase III study of pegylated liposomal doxorubicin versus topotecan. J Clin Oncol 2001; 19: 3312-22. 4. McGuire WP, Blessing JA, Bookman MA i wsp. Topotecan has substantial antitumor activity as first-line salvage therapy in platinum-sensitive epithelial ovarian carcinoma: a Gynecologic Oncology Group study. J Clin Oncol 2000; 18: 1062-7. 5. Morris RT. Weekly topotecan in the management of ovarian cancer. Gynecol Oncol 2003; 90 (3 cz. 2): S34-S38. 6. Gordon AN, Tonda M, Sun S, Rackoff W. Doxil Study 30-49 Investigators: Long-term survival advantage for women treated with pegylated liposomal doxorubicin compared with topotecan in a phase 3 randomized study of recurrent and refractory epithelial ovarian cancer. Gynecol Oncol 2004; 95: 1-8. 7. Rose PG, Rodriguez M, Waggoner S i wsp. Phase I study of paclitaxel, carboplatin, and increasing days of prolonged oral etoposide in ovarian, peritoneal, and tubal carcinoma: a Gynecologic Oncology Group study. J Clin Oncol 2000; 18: 2957-62. 8. Ellenhorn JDI, Cullinane CA, Coia LR, Alberts SR. Colon, rectal, and anal cancers. W: Pazdur R, Coia LR, Hoskins WJ, Wagman LD (red.). Cancer Management. A Multidisciplinary Approach. CMP Healthcare Media LLC: 343-76. 9. Jagannath S, Barlogie B, Berenson J i wsp. A phase 2 study of two doses of bortezomib in relapsed or refractory myeloma. Br J Haematol 2004; 127: 165-72. 10. Richardson PG, Barlogie B, Berenson J i wsp. A phase 2 study of bortezomib in relapsed, refractory myeloma. N Engl J Med 2003; 348: 2609-17. 11. Rubin SC, Sabbatini P, Alektiar K. Ovarian cancer. W: Pazdur R, Coia LR, Hoskins WJ, Wagman LD (red.) Cancer Management. A Multidisciplinary Approach. CMP Healthcare Media LLC: 509-30. 12. Perez CA, Brady LW, Halperin EC, Schmidt-Ullrich RK. Principles and Practice of Radiation Oncology. Wyd. 4, Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia 2004. 13. Gasińska A. Biologiczne podstawy radioterapii. AGH, Kraków 2001. 14. Clifford Chao KS i wsp. Radiation Oncology. Management Decisions. Lippicott Wiliams and Wilkins, Philadelphia 2002. 15. Fisher BJ, Perera FE, Cooke AL i wsp. Long-term follow-up of axillary node-positive breast cancer patients receiving adjuvant systemic therapy alone: patterns of recurrence. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1997; 38: 541-50. 16. Overgaard M, Jensen MB, Overgaard J i wsp. Postoperative radiotherapy in high-risk postmenopausal breast-cancer patients given adjuvant tamoxifen: Danish Breast Cancer Cooperative Group DBCG 82c randomised trial. Lancet 1999; 353: 1641-8. 17. Overgaard M, Hansen PS, Overgaard J i wsp. Postoperative radiotherapy in high-risk premenopausal women with breast cancer who receive adjuvant chemotherapy. Danish Breast Cancer Cooperative Group 82b Trial. N Engl J Med 1997; 337: 949-55. 18. Ragaz J, Olivotto IA, Spinelli JJ i wsp. Locoregional radiation therapy in patients with high-risk breast cancer receiving adjuvant chemotherapy: 20-year results of the British Columbia randomized trial. J Natl Cancer Inst 2005; 97: 116-26.
Bibliografia do pytań o Kodach od GO-11 do GO-20
1. DiSaia PJ, Creasman WT (red.). Clinical Gynecologic Oncology. Wyd. 6, Mosby-Year Book, Inc., St. Louis 2001. 2. Molekularna patogeneza nowotworów złośliwych narządu rodnego, podrozdział 7: Nabywanie zdolności do unaczyniania guza. W: Markowska J (red.). Onkologia ginekologiczna. Urban & Partner, Wrocław 2002; 57. 3. Markowska J (red.). Onkologia ginekologiczna. Urban & Partner, Wrocław 2002; 790. 4. Pazdur R, Coia LR, Hoskins WJ, Wagman LD (red.). Cancer Management. A Multidisciplinary Approach. CMP Healthcare Media LLC: 368. 5. Krzakowski M (red.). Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych u dorosłych. Polska Unia Onkologiczna, Warszawa 2003; 287.
Bibliografia do pytań o Kodach od H-11 do H-20
1. Adamek-Guzik T (red.). Zarys chorób wewnętrznych dla stomatologów. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001; 267-274, 286-289, 299-311.