Orientacja temporalna i doświadczanie „ja” Anonimowych Narkomanów

Wprowadzenie: Celem badań była analiza orientacji temporalnej oraz jej związku z doświadczaniem „ja” u osób uzależnionych, uczestniczących we wspólnocie Anonimowych Narkomanów (AN). Przeanalizowano również związki pomiędzy wymiarami „ja” psychopatologicznego, perspektywami czasowymi a zmiennymi socjodemograficznymi i zaangażowaniem we wspólnotę.

Materiał i metody: Zbadano 30 osób (10 kobiet, 20 mężczyzn) ze wspólnoty AN. Średnia wieku wynosiła 33,6 roku, czas pobytu we wspólnocie AN – 66 miesięcy (66,1), czas trwania abstynencji – 53 miesiące (53,3). Zastosowano kwestionariusze: Postrzegania czasu, „Carpe Diem”, „Psychopatologia Ja”, oraz ankietę socjodemograficzną.

Wyniki: Wyższy poziom wykształcenia sprzyja pozytywnemu postrzeganiu przeszłości. Zaangażowanie (lub nie) w prace dla wspólnoty AN różnicuje badaną grupę pod względem mierzonych zmiennych psychologicznych (perspektywy temporalnej i wymiarów psychopatologicznego „ja”). Osoby, które mają sponsora, są mniej negatywnie nastawione do przeszłości. Osoby pracujące na rzecz AN mają większe poczucie spójności „ja” i są mniej skoncentrowane na negatywnej przeszłości. Osoby, które pełnią służbę sponsora, charakteryzują się większym poczuciem spójności i tożsamości „ja”, a w postrzeganiu teraźniejszości cechuje je mniejszy fatalizm. W całej badanej grupie teraźniejsza hedonistyczna perspektywa czasowa jest dominującą orientacją temporalną i wiąże się ze słabszym poczuciem żywotności, aktywności i spójności „ja”. Teraźniejsza fatalistyczna perspektywa czasowa współwystępuje ze słabszym poczuciem tożsamości „ja”, a przeszła negatywna perspektywa – ze słabszym poczuciem spójności „ja”.

Wnioski: Uzyskane wyniki mogą być istotne w terapii osób uzależnionych od narkotyków. Powinna ona być ukierunkowana na osłabienie przeszłej negatywnej i teraźniejszej fatalistycznej perspektywy czasowej, na motywowanie osób uzależnionych do zaangażowania się w działania na rzecz wspólnoty AN oraz wzmocnienie przyszłej perspektywy czasowej i orientacji „Carpe Diem”.

Introduction: The aim of the study was to analyse temporal orientation and its relationship with self-experience in drug dependent persons from Narcotics Anonymous (NA) community. The relationship between the dimensions of psychopathological self, temporal perspective and between sociodemographic variables and involvement in NA actions was examined.

Material and methods: We investigated 30 persons (10 women, 20 men) from NA. The average age was 33.6, presence in NA – 66.1 months, duration of abstinence – 53.3 months. We applied the questionnaires: Time perception, “Carpe Diem”, Ego-Psychopathology and a sociodemographic question¬ naire.

Results: Higher levels of education favour a positive perception of the past. The involvement (or not) in NA activities differentiates the study group in the measured psychological variables (temporal perspective and dimensions of psychopathological self). The persons who have a sponsor show less negative attitude towards the past. Those on service for NA have a greater sense of self-consistency and are less focused on the negative past. Those who act as a sponsor exhibit greater sense of self-consistency and self-identity, in the perception of the present are characterised by lower fatalism. The present hedonistic perspective is a dominant temporal orientation and is associated with a worse sense of self-vitality, self-activity and self-consistency in the whole examined group. The present fatalistic perspective coincides with a weaker self-identity while the past negative perspective with a weaker sense of self-consistency.

Conclusions: The results might be important in the treatment of drug dependent persons. It should be focused on weakening the negative past and present fatalistic perspective, motivating addicts to engage in NA as well as enhancing future and “Carpe Diem” perspectives.