Osteoporoza – współczesne zasady profilaktyki i leczenia

Osteoporoza jest chorobą szkieletu charakteryzującą się niską masą kostną i zaburzeniami mikroarchitektury tkanki kostnej, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia jej wytrzymałości i sprzyja powstaniu złamań. Rozwija się ona podstępnie, niepostrzeżenie, aż do wystąpienia bólów przeważnie towarzyszących już złamaniu.




Chorzy ze złamaniami osteoporotycznymi trafiają najczęściej do ortopedy lub oddziałów ortopedyczno-urazowych w celu leczenia jawnej osteoporozy powikłanej złamaniem pojedynczym lub mnogim. Z reguły chorym tym nigdy nie uświadomiono zagrożenia złamaniami kostnymi, związanymi z okresem przekwitania u kobiet, starzeniem się, współistnieniem zaburzeń hormonalnych, przebytymi operacjami, nieodpowiednim żywieniem, małą aktywnością fizyczną, nadużywaniem alkoholu i paleniem papierosów.
Chociaż wiadomo, że wiele czynników sprzyja rozwojowi osteoporozy, to tylko na ich podstawie nie można przewidywać ryzyka złamań. Dla określenia prawdopodobieństwa złamania u pacjenta, podjęcia decyzji co do prowadzenia, profilaktyki lub leczenia, a także monitorowania leczenia, najbardziej przydatny jest pomiar masy kostnej. Najczęściej stosowaną metodą do oceny gęstości minerału kostnego (Bone Mineral Density – BMD) jest metoda densytometryczna – DEXA (Dual-Energy X-ray Absorptiometry).
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ustaliła następujące wskazówki diagnostyczne i terminologię zagrożenia osteoporozą (ułatwiającą interpretację pomiarów masy kostnej) u kobiet rasy kaukaskiej:

- osteoporoza zaawansowana (jawna klinicznie) – gęstość minerału kostnego (BMD) jest obniżona o więcej niż 2,5 odchylenia standardowego (SD) poniżej szczytowej masy kostnej u młodych, zdrowych kobiet i stwierdza się obecność złamań,

- osteoporoza – BMD obniżona o więcej niż 2,5 SD poniżej szczytowej masy kostnej obserwowanej u młodych, zdrowych kobiet (bez złamań),

- osteopenia (niska masa kostna) – BMD obniżona o 1,0–2,5 SD poniżej szczytowej masy kostnej u młodych, zdrowych kobiet.

- norma– BMD nie obniżona o więcej niż 1 SD w stosunku do szczytowej masy kostnej u młodych, zdrowych kobiet.

Osoby z osteopenią wymagają profilaktyki, a z osteoporozą – włączenia leczenia zwiększającego masę kostną, a w przypadku ewidentnego złamania wzbogacenie go o leczenie ortopedyczne i przeciwbólowe....


View full text...