Ostre uszkodzenie płuc wywołane e-papierosami (EVALI) jako problem leczniczy na oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii

Na podstawie przeglądu aktualnego piśmiennictwa dokonano analizy czynników wywołujących ostre uszkodzenie płuc (e-cigarette or vaping product use-associated acute lung injury – EVALI) w wyniku coraz powszechniejszego stosowania e-papierosów (vaping).
Pomimo przesłanek o populacyjnej redukcji liczby osób palących tradycyjne papierosy, vaping – poprzez substancje zawarte w płynach do e-papierosów – może być niebezpieczny dla zdrowia, wywołując ostrą niewydolność oddechową w przebiegu różnych form zapalenia. Podstawowymi czynnikami uszkadzającymi są nie tylko tetra­hydrokanabinol (THC) i kanabidiol (CB) oraz inne opioidy, lecz także standardowe składniki e-liquidu, takie jak glikol propylenowy, gliceryna roślinna, barwniki i substancje zapachowe. Uszkodzenie płuc przez vaping powoduje naruszenie bariery pęcherzykowo-włośniczkowej i zaburzenie dystrybucji objętości oddechowej z cechami niedodmy, szczególnie widocznej w lipidowym zapaleniu płuc. Krytyczne zaburzenia wymiany gazowej powodują coraz częściej konieczność leczenia pacjentów z tej grupy na oddziałach intensywnej terapii. Podstawą postępowania pozostaje steroidoterapia, podaż antybiotyków, a w przypadku konieczności zastosowania respiratora – rygorystyczne stosowanie zasad wentylacji ochraniającej płuca. W przypadku niepowodzenia wentylacji mechanicznej powinno się rozważyć zastosowanie ECMO.