Ostre zapalenie oskrzelików

W grupie ostrych zakażeń dróg oddechowych występujących w okresie niemowlęcym nadal istotnym problemem w praktyce pediatrycznej pozostaje zapalenie oskrzelików. Wg danych statystycznych 0,5–2,0 proc. wszystkich niemowląt trafia do szpitala z powodu ostrego zapalenia oskrzelików w czasie pierwszej w życiu zimy. Mimo powszechności występowania tej choroby nie ustalono jak dotąd jednolitych zasad jej rozpoznawania i leczenia.






Ostre zapalenie oskrzelików jest chorobą drobnych oskrzeli, prowadzącą do ich obturacji wskutek obrzęku błony śluzowej, nagromadzenia śluzowej wydzieliny i złuszczonych nabłonków oddechowych oraz inwazji drobnoustrojów. Występuje u dzieci w pierwszych 2 latach życia, ze szczytem zachorowań przypadającym na 2.–6. mies. życia. Chłopcy chorują częściej niż dziewczynki, ciężej, częściej wymagają hospitalizacji. Prawdopodobieństwo zachorowania na zapalenie oskrzelików jest większe w grupie niemowląt narażonych na bierne palenie tytoniu oraz z gorszą wyjściową funkcją płuc (↓przewodnictwo). Największą zachorowalność obserwuje się zimą i wczesną wiosną.

Dominującym czynnikiem etiologicznym w zapaleniu oskrzelików są wirusy. Najczęściej chorobę wywołuje wirus RS (50–90 proc. przypadków), rzadziej: wirus paragrypy 3, adenowirusy, rhinowirusy oraz mycoplasma. W USA wirus RS jest przyczyną 91 tys. hospitalizacji rocznie oraz 4 500 zgonów. Wśród dzieci hospitalizowanych z powodu zapalenia oskrzelików prawie 50 proc., a z powodu zapalenia płuc 25 proc. stanowią dzieci zakażone wirusem RS.
Dane na temat zakażeń wywołanych wirusem RS w Polsce są fragmentaryczne. W badaniach przeprowadzonych w sezonie 1999/2000 w 6 ośrodkach pediatrycznych potwierdzono etiologię RSV u 21 proc. niemowląt hospitalizowanych z powodu ostrych zakażeń dolnych dróg oddechowych.
Źródłem zakażenia dla niemowląt są członkowie rodziny – starsze rodzeństwo i dorośli z objawami wirusowego zakażenia górnych dróg oddechowych (przeziębienie).
Do dwóch zasadniczych dróg szerzenia się zakażenia wirusem RS należy bezpośredni kontakt z kropelkami wydzieliny oskrzelowej i samozakażanie rękoma przez dotykanie zakażonych przedmiotów. Wydzielina z nosa zakażona RSV pozostaje zakaźna przez ponad 6 godz. Okres inkubacji trwa średnio 5 dni, a okres wydalania wirusa 1–21 dni (średnio u pacjentów hospitalizowanych –...


View full text...