Ostre zapalenie trzustki – powikłanie endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej

Wstęp: Ostre zapalenie trzustki (OZT) jest najczęstszym powikłaniem endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej (ECPW). Może ono przebiegać jako ciężka postać OZT.

Cel: Ocena ciężkości występowania OZT w grupie chorych, u któ­rych wykonano ECPW.

Materiał i metody: Analizie poddano 228 chorych, u których wykonano ECPW od kwietnia 2006 do kwietnia 2009 roku na Klinicznym Oddziale Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Endokrynologicznej Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach. Kobiety stanowiły 61% chorych, a mężczyźni 39%. Wska­zaniami do wykonania ECPW były: kamica żółciowa u 101 chorych (44%), zwężenie głównej drogi żółciowej u 100 chorych (44%), nowotwór pola dwunastniczo-trzustkowego u 23 cho­rych (10%) i inne u 4 chorych (2%). Endoskopową cholangiopankreatografię wsteczną wykonywano w znieczuleniu ogólnym przy użyciu duodenoskopu zabiegowego. W zależności od patologii usuwano złogi z głównej drogi żółciowej lub zakładano protezę żółciową.

Wyniki: Wśród 228 chorych, u których wykonano ECPW, OZT rozpoznano u 6 osób (2,6%). Objawy kliniczne tej choroby występowały najczęściej w ciągu 6–12 godzin po zabiegu endoskopowym. Ostre zapalenie trzustki rozpoznawano na podstawie objawów klinicznych oraz podwyższonej aktywności amylazy w surowicy. W 3 przypadkach na podstawie przebiegu klinicznego i stężenia białka C-reaktywnego rozpoznano ciężką postać OZT. W tej grupie zmarło 2 chorych (33%).

Wnioski: Ostre zapalenie trzustki jest rzadkim powikłaniem ECPW. U części chorych może odpowiadać ciężkiej postaci tej choroby (według klasyfikacji z Atlanty).

Introduction: Acute pancreatitis (AP) is the most frequent complication of endoscopic retrograde cholangiopancreatography (ERCP). It can develop as severe acute pancreatitis (SAP).

Aim: To evaluate the severity of AP in patients who have undergone ERCP.

Material and methods: Two hundred and twenty-eight patients who had ERCP from April 2006 to April 2009 were evaluated – 61% of patients were women, 39% were men. The indications to perform ERCP were choledocholithiasis in 101 (44%), stricture of the main bile duct in 100 (44%), biliopancreatic neoplasm in 23 (10%) and other in 4 (2%). Endoscopic retrograde cholangiopancreatography was conducted in general anesthesia. Depending on the pathology the stones were removed or a prosthesis was inserted.

Results: Acute pancreatitis had developed in 6 patients (2.6%) in the group of 228 patients who had ERCP. Acute pancreatitis was recognized mostly during 6-12 h after ERCP based on clinical symptoms and elevation of serum amylase activity. In 3 cases we recognized SAP. Two patients (33%) in this group died.

Conclusions: Acute pancreatitis is a rare complication after ERCP but sometimes it can develop as SAP.