Otyłość u dzieci i młodzieży

W ciągu ostatnich 30 lat w większości krajów świata obserwuje się znaczny wzrost częstości występowania nadwagi i otyłości. Problem ten dotyczy nie tylko ludzi dorosłych, ale również populacji wieku rozwojowego. Obecnie nadwaga występuje u blisko 22 proc. dzieci i młodzieży w Stanach Zjednoczonych, 6–15 proc. dzieci w Europie i 2,5–12 proc. – w Polsce [1, 2]. Wzrost ten spowodowany jest zmianą zachowań społecznych: zwiększonym spożywaniem pokarmów oraz mniejszą aktywnością fizyczną.


Definicja i rozpoznanie


Obecnie otyłość uważa się za stan patologicznego zwiększenia ilości tkanki tłuszczowej, prowadzący do upośledzenia czynności organizmu człowieka i zwiększenia ryzyka chorobowości i śmiertelności. W otyłości wieku rozwojowego zwiększa się liczba adipocytów oraz ich wielkość. W otyłości u osób dorosłych dochodzi przede wszystkim do zwiększenia rozmiarów komórek tłuszczowych. Nadmierny przyrost liczby komórek tłuszczowych w okresie dzieciństwa może się przyczynić do rozwoju otyłości w wieku dorosłym, gdyż zwiększenie liczby komórek jest procesem nieodwracalnym.

U osób dorosłych otyłość rozpoznaje się, gdy procentowa zawartość tkanki tłuszczowej przekracza 30 proc. należnej masy ciała u kobiet i 25 proc. u mężczyzn. U dzieci i młodzieży zawartość tkanki tłuszczowej zależy od wieku i płci. W celu dokładnego oznaczenia zawartości tłuszczu w organizmie można zastosować metody bioimpedancji elektrycznej, podwójnej absorpcjometrii DXA czy tomografii komputerowej. Jednakże dla codziennej praktyki można posłużyć się metodami antropometrycznymi. Obecnie w badaniach epidemiologicznych i klinicznych powszechnie stosuje się pośrednie mierniki masy ciała [3]. Najczęściej oblicza się wskaźnik masy ciała (Body Mass Index – BMI).

masa ciała (kg)
BMI = ———————
wzrost (m)²

U dorosłych nadwagę rozpoznaje się, gdy BMI wynosi 25–29,9 kg/m², zaś otyłość, gdy BMI ł30 kg/m². U dzieci do oceny stopnia nadmiaru masy ciał należy zastosować siatki centylowe. Wg WHO nadwagę rozpoznaje się, jeżeli BMI mieści się między 85–95 percentylem, zaś otyłość, jeżeli przekracza 95 percentyl. Według niektórych autorów nadwagę stwierdza się, gdy BMI przekracza 90 percentyl, a otyłość – 97 percentyl. Pewnym problemem jest...


View full text...