123RF
Pacjent jako partner w kreowaniu badań klinicznych
Redaktor: Bogusz Soiński
Data: 11.08.2021
Źródło: Wang H, Stewart S, Darlow B, i wsp. Patient research partner involvement in rheumatology clinical trials: analysis of journal articles 2016–2020 Ann Rheum Dis. Aug 2021, 80 (8) 1095-1096; DOI: 10.1136/annrheumdis-2021-220138
Działy:
Doniesienia naukowe
Aktualności
| Tagi: | Nowa Zelandia, EULAR |
Mimo zaleceń EULAR uczestnictwo przedstawiciela pacjentów w projektach naukowych jest rzadkie. Zaangażowanie osób z rozpoznaniem określonej choroby potwierdzono zaledwie w 11 z 622 analizowanych badań klinicznych.
W 2011 roku zrzeszająca reumatologów w Europie organizacja EULAR opublikowała zalecenia, które dotyczyły włączania przedstawicieli pacjentów do projektów naukowych z dziedziny reumatologii. Idea ta odnosi się do zaangażowania osoby z rozpoznaniem określonej choroby jako jednego z członków zespołu badawczego do aktywnego udziału w tworzeniu i realizacji badania klinicznego.
Naukowcy z Nowej Zelandii na łamach czasopisma „Annals of Rheumatic Diseases” postanowili sprawdzić, w jakim zakresie te zalecenia są realizowane. W tym celu dokonali przeglądu publikacji z dziedziny reumatologii z ostatnich 5 lat (2016–2020) w poszukiwaniu prospektywnych badań klinicznych z udziałem pacjentów, dotyczących interwencji farmakologicznych lub niefarmakologicznych z oceną skuteczności w poprawie ich stanu zdrowia. Starano się odnotować zaangażowanie przedstawicieli pacjentów we wszystkich możliwych fazach danego projektu – identyfikacja problemu, ustalanie priorytetów, projektowanie, zarządzanie, wdrażanie, realizacja, ocena wpływu. Wśród 622 analizowanych badań klinicznych w 11 (1,8%!) potwierdzono zaangażowanie przedstawicieli pacjentów. Aż 10 z tych prac pochodziło z Europy, 6 zostało opublikowanych w 2020 roku, a w 9 uczestniczyło co najmniej 2 przedstawicieli pacjentów. Najczęściej osoby z rozpoznaniem określonej choroby włączane były w czynności dotyczące projektowania – tworzenia manuskryptów czy opracowania określonej sekcji dotyczącej np. metodyki. W jednym przypadku przedstawiciel pacjenta był współautorem publikacji.
Jednoznacznie należy stwierdzić, że mimo zaleceń EULAR uczestnictwo przedstawiciela pacjentów w tworzeniu badań klinicznych jest rzadkie – być może wynika to z faktu, że nie zawsze informacja na ten temat jest podawana.
W publikacjach z badań klinicznych często trudno znaleźć dane o zaangażowaniu przedstawicieli pacjentów w danym projekcie naukowym, ale w niektórych czasopismach już od kilku lat wymagana jest taka deklaracja („The BMJ”).
Warto podkreślić pozytywny wpływ zaangażowania przedstawicieli pacjentów na kreowanie badań naukowych, co może realnie wpłynąć na zwiększenie ich wartości praktycznej, np. zwrócenie większej uwagi na potrzeby chorego, zachowanie równowagi pomiędzy korzyścią dla zdrowia uczestnika a zorientowaniem na rozwój wiedzy medycznej.
Opracowanie: dr Ewa Morgiel
Naukowcy z Nowej Zelandii na łamach czasopisma „Annals of Rheumatic Diseases” postanowili sprawdzić, w jakim zakresie te zalecenia są realizowane. W tym celu dokonali przeglądu publikacji z dziedziny reumatologii z ostatnich 5 lat (2016–2020) w poszukiwaniu prospektywnych badań klinicznych z udziałem pacjentów, dotyczących interwencji farmakologicznych lub niefarmakologicznych z oceną skuteczności w poprawie ich stanu zdrowia. Starano się odnotować zaangażowanie przedstawicieli pacjentów we wszystkich możliwych fazach danego projektu – identyfikacja problemu, ustalanie priorytetów, projektowanie, zarządzanie, wdrażanie, realizacja, ocena wpływu. Wśród 622 analizowanych badań klinicznych w 11 (1,8%!) potwierdzono zaangażowanie przedstawicieli pacjentów. Aż 10 z tych prac pochodziło z Europy, 6 zostało opublikowanych w 2020 roku, a w 9 uczestniczyło co najmniej 2 przedstawicieli pacjentów. Najczęściej osoby z rozpoznaniem określonej choroby włączane były w czynności dotyczące projektowania – tworzenia manuskryptów czy opracowania określonej sekcji dotyczącej np. metodyki. W jednym przypadku przedstawiciel pacjenta był współautorem publikacji.
Jednoznacznie należy stwierdzić, że mimo zaleceń EULAR uczestnictwo przedstawiciela pacjentów w tworzeniu badań klinicznych jest rzadkie – być może wynika to z faktu, że nie zawsze informacja na ten temat jest podawana.
W publikacjach z badań klinicznych często trudno znaleźć dane o zaangażowaniu przedstawicieli pacjentów w danym projekcie naukowym, ale w niektórych czasopismach już od kilku lat wymagana jest taka deklaracja („The BMJ”).
Warto podkreślić pozytywny wpływ zaangażowania przedstawicieli pacjentów na kreowanie badań naukowych, co może realnie wpłynąć na zwiększenie ich wartości praktycznej, np. zwrócenie większej uwagi na potrzeby chorego, zachowanie równowagi pomiędzy korzyścią dla zdrowia uczestnika a zorientowaniem na rozwój wiedzy medycznej.
Opracowanie: dr Ewa Morgiel
