Płodność władców i królów polskich

Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu, rektor prof. dr hab. med. Andrzej Steciwko

W historiografii polskiej było czterech władców i królów bezżennych: 1. Henryk Probus (Prawy), syn Henryka III, księcia wrocławskiego, i Judyty, córki Konrada I, księcia mazowieckiego. Żył w latach 1258–1290. Jako jedyny Piast Śląski przez niecały rok zasiadał na Wawelu, skąd został wygnany przez Władysława Łokietka. 2. Władysław III Warneńczyk, syn 73-letniego Władysława II Jagiełły i 18-letniej księżniczki ruskiej Zofii (Sońki) Holszańskiej. Żył w latach 1424–1444. Zginął w wieku 20 lat pod Warną, w bitwie z Turkami osmańskimi. 3. Jan I Olbracht (Albrecht), drugi syn Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki. Żył w latach 1459–1581. Jego niefortunna wyprawa przeciwko hospodarowi Wołoszczyzny (Mołdawia) Stefanowi spowodowała, że w lasach bukowińskich zginęło ok. 40 tys. szlachty. 4. Stanisław August Poniatowski (1752–1795), syn Stanisława Poniatowskiego, kasztelana krakowskiego, i Konstancji, księżniczki Czartoryskiej i kasztelanki wileńskiej. Był faworytem i kochankiem carycy Katarzyny Wielkiej, która była jednym z najważniejszych animatorów rozbiorów Polski. Równocześnie czterech władców i królów polskich w związkach małżeńskich nie doczekało się potomstwa: 1. Bolesław V Wstydliwy (1221– –1279), syn Leszka Białego i Grzymisławy, księżniczki ruskiej. Jego żona Kunegunda (Kinga), córka węgierskiego króla Belli IV, wymogła na nim modne w średniowieczu śluby czystości i zamknęła się w założonym przez siebie klasztorze Klarysek w Starym Sączu. Przypisuje się jej powstanie żup solnych w Bochni i Wieliczce. Zaliczona jest w poczet świętych wraz z siostrą Bolesława Wstydliwego – Salomeą. 2. Leszek Czarny (1250–1289), syn Kazimierza, księcia kujawskiego, i Konstancji, córki Henryka II Pobożnego, poległego w bitwie z Tatarami pod Legnicą. Jego żoną była Gryfina, księżniczka ruska. 3. Aleksander Jagiellończyk (1461–1505) był synem Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki. Jego żoną była Helena Rurykiewiczówna, wielka księżna moskiewska, córka Iwana III Srogiego (nie mylić z Iwanem IV Groźnym). 4. Michał Korybut Wiśniowiecki (1639–1673), syn księcia Jeremiego Wiśniowieckiego (znanego z Ogniem i mieczem Henryka Sienkiewicza) i Gryzeldy Zamojskiej, wnuczki hetmana Jana Zamojskiego, założyciela Zamościa i słynnej Akademii. Jego żoną była Eleonora, córka cesarza austriackiego...


Pełna treść artykułu...