Pogoda i warunki atmosferyczne a bóle głowy

O związkach pomiędzy bólami głowy a pogodą wiedziano już od wieków. Obecnie, w szeroko zakrojonych badaniach, nadwrażliwość na warunki meteorologiczne i związane z nimi bóle głowy podaje aż 30–78 proc. pacjentów. Na pojęcie pogody składają się szeroko rozumiane warunki atmosferyczne, w tym temperatura powietrza, nasłonecznienie, wilgotność, ciśnienie atmosferyczne i jego nagłe zmiany, burze, ciepłe wiatry, stopień jonizacji powietrza, a ostatnio – coraz częściej wymieniane – zmiany (pulsy) pola magnetycznego.




Na wstępie należy wyjaśnić, że mimo potocznego używania terminów pogodowe bóle głowy albo ciśnieniowe bóle głowy, nie istnieją one zarówno w piśmiennictwie fachowym, jak i we współczesnej klasyfikacji samoistnych bólów głowy. Należy jedynie mówić o wpływie pogody i wymienionych warunków atmosferycznych na powszechnie akceptowane i sklasyfikowane typy bólów głowy. Najbardziej dotyczy to migreny, a także – choć w mniejszym stopniu – napięciowego bólu głowy (codziennego przewlekłego bólu głowy). Pierwszy z tych rodzajów bólów głowy jest napadowy, więc pogoda w naturalny sposób może nasilić częstość ataków. Drugi z wymienionych typów jest bólem występującym bardzo często, czasem niemal codziennie, dlatego wpływ pogody jako izolowanego czynnika może być trudniej dostrzegalny, mniej istotny i wątpliwy z metodologicznego punktu widzenia oceny uwarunkowań występowania i nasilenia bólów.

W celu przybliżenia i doprecyzowania kryteriów rozpoznania wspomnianych bólów głowy, na które mogą mieć wpływ warunki pogodowe, poniżej wymieniono główne cechy kliniczne obu tych typów samoistnych bólów głowy (termin samoistny został użyty dla podkreślenia braku uchwytnych zmian organicznych mogących leżeć u podstawy tzw. objawowych bólów głowy).

Migrena (hemikrania) to przeważnie połowiczy ból głowy, o charakterze pulsującym, występujący 4 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn, zwykle 1–5 razy na miesiąc, trwający od kilku godzin do 3, a czasem i więcej dób, o dość dużym, choć zmiennym natężeniu. Bólowi temu bardzo często towarzyszą nudności, a nawet wymioty, nadwrażliwość na bodźce świetlne, akustyczne i zapachy. Pacjent może mieć wybitnie ograniczoną zdolność do normalnego funkcjonowania, zwłaszcza do wykonywania czynności zawodowych; szuka izolacji – w cichym, ciemnym i chłodnym miejscu. Wysiłek fizyczny/aktywność ruchowa z...


View full text...