Pokrzywka. Interdyscyplinarne rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego i Polskiego Towarzystwa Alergologicznego

Pokrzywka jest schorzeniem o złożonej etiologii i patogenezie, cechującym się występowaniem bąbli pokrzywkowych z towarzyszącym świądem lub pieczeniem skóry. W 40% przypadków pokrzywce może towarzyszyć obrzęk naczynioruchowy. W zależności od czasu trwania pokrzywkę dzieli się na ostrą i przewlekłą. Pokrzywka ostra występuje często (25% populacji). Najczęstszymi jej przyczynami są pokarmy, leki, infekcje, jady owadów błonkoskrzydłych i pyłki roślin. Ostra pokrzywka nie wymaga z reguły żadnych badań diagnostycznych. Pokrzywka przewlekła występuje rzadziej (1% populacji) i ze względu na różnorodność czynników przyczynowych może sprawiać duże trudności diagnostyczne i terapeutyczne. Aktualnie pokrzywkę przewlekłą dzieli się na pokrzywkę indukowaną i spontaniczną. Diagnostyka pokrzywki przewlekłej obejmuje szczegółowy wywiad, szereg badań laboratoryjnych i obrazowych oraz konsultacji specjalistycznych. W postępowaniu terapeutycznym uwzględnia się unikanie czynników prowokujących, leczenie schorzeń współistniejących oraz farmakologiczne leczenie objawowe. Lekami z wyboru w pokrzywce są leki przeciwhistaminowe II generacji, które stosuje się w dawkach zgodnych z charakterystyką produktu leczniczego. W przypadku braku zadowalającego efektu terapeutycznego można brać pod uwagę zamianę leku przeciwhistaminowego na inny. U pacjentów niereagujących na dawki standardowe można czterokrotnie zwiększyć dawkę. W przypadku braku poprawy po 2–4 tygodniach leczenia zaleca się dołączenie do leków przeciwhistaminowych II generacji omalizumabu w dawce 300 mg co 4 tygodnie. W leczeniu pokrzywki przewlekłej rekomenduje się również stosowanie cyklosporyny A. Dopuszczalne jest krótkotrwałe leczenie ogólne glikokortykosteroidami.

Urticaria has a complex aetiology and pathogenesis, and is characterized by the presence of wheals with accompanying pruritus or skin burning sensation. In 40% of cases, urticaria may be accompanied by angioedema. Depending on the duration, urticaria may be classified as acute or chronic. Acute urticaria is common (25% of the population). Its most common causes include food, drugs, infections, hymenoptera venom and plant pollen. Acute urticaria does not usually require diagnostic tests. Chronic urticaria is less common (1% of the population), and due to its diverse causal factors may cause considerable diagnostic and therapeutic difficulties. Chronic urticaria is divided into induced urticaria and spontaneous urticaria. Diagnosis of chronic urticaria includes detailed medical history, laboratory as well as imaging tests, and consultations with specialists. Therapeutic procedures in urticaria include avoidance of triggering factors, treatment of concomitant diseases, and pharmacological treatment of symptoms. Second-generation antihistamines, used in the doses in compliance with summary of product characteristics, are the treatment of choice in urticaria. When the therapeutic results fail to be satisfactory, an antihistamine drug may be changed to another one. In patients who do not react to standard doses, the dose may be increased four-fold. If there is no improvement after 2–4 weeks of treatment, it is recommended to administer a second-generation antihistamine with omalizumab at the dose of 300 mg every 4 weeks. Also, cyclosporine is recommended in treatment of chronic urticaria. Furthermore, a short-term general treatment with corticosteroids may be considered.