Polipragmazja jako problem terapeutyczny w populacji pacjentów objętych opieką paliatywną i geriatryczną

Polipragmazja jest globalnym problemem terapeutycznym różnie definiowanym przez środowiska medyczne. Pomimo braku jednoznacznego opisu tego zjawiska, wykładnią zawsze jest nieprawidłowe stosowanie farmaceutyków. Na jej negatywne skutki narażeni są przede wszystkim starsi pacjenci. Jak pokazują badania, w ostatnich latach wzrasta liczba osób powyżej 65 r.ż. Korzystają one z opieki geriatrycznej oraz stanowią ok. 85% pacjentów ośrodków paliatywnych. Cierpią z powodu wielu chorób przewlekłych i poddawane są terapii wielolekowej, której efektem są powikłania: pogorszenie funkcji wydalniczej nerek, zwiększenie ryzyka upadków i złamań, zaburzenie kontroli terapii antykoagulacyjnej prowadzące do wystąpienia powikłań krwotocznych oraz zakrzepowych czy nasilenie się problemów nietrzymania moczu. Lekarz zanim zdecyduje się na prowadzenie terapii wielolekowej, powinien ocenić stosunek przewidywanych korzyści do ryzyka efektów ubocznych. Musi również pamiętać, iż ilość przepisywanych leków dodatnio koreluje z nieprzestrzeganiem zaleceń lekarskich. Aby uniknąć błędów w planowaniu leczenia, można posługiwać się ogólnodostępnymi narzędziami: kryteriami Beers’a, kryteriami STOPP/START oraz informacjami z platformy internetowej KtoMaLek.

Polypharmacy is a global therapeutic problem, with various medical definitions. Even though there is no universal description of this phenomenon, it is consistently connected with improper use of medications. Studies show an increase in the population of people older than 65 years. These patients constitute, aside from geriatric care, 85% of the palliative care patients. They often suffer from various chronic diseases and require therapy that involves multiple medications. This results in an increased exposure to negative effects of polypharmacy such as: loss of kidney function, increased risk of falls and bone fractures, compromised control of anticoagulant therapy resulting in thromboembolic complications or increased symptoms of urinary incontinence. These adverse effects can lead to a deterioration of the patient’s general condition, which emphasises the need for careful risk and benefit assessment before introducing a new treatment. We should also remember that the number of prescribed medications correlates with medication non-adherence. To avoid therapeutic mistakes, during the process of treatment planning, one can use widely available tools such as: Beers criteria, STOPP/START criteria, or the KtoMaLek Internet service.