Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w zaburzeniach lipidowych u chorych na cukrzycę – wskazówki dla lekarza praktyka

Zaburzenia lipidowe dotyczą ponad 50% pacjentów z rozpoznaną cukrzycą typu 1 i 2. Są one często związane z obecnością dyslipidemii aterogennej, dla której charakterystyczne są współistnienie podwyższonego stężenia triglicerydów, obecność w surowicy małych, gęstych cząsteczek lipoprotein o niskiej gęstości (LDL) i niskie stężenie frakcji cholesterolu o wysokiej gęstości (HDL). Zaburzenia lipidowe są istotnym czynnikiem ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych. Monoterapia statynami często jest niewystarczająca do skutecznej korekty lipidogramu. Nawet pomimo osiągnięcia docelowego stężenia cholesterolu LDL rezydualne ryzyko sercowo--naczyniowe nadal pozostaje istotne. Dlatego aktualne wytyczne poza obniżeniem stężenia LDL wskazują również na potrzebę korekty wartości cholesterolu nie-HDL, która określa całkowitą liczbę aterogennych cząsteczek w osoczu i lepiej odzwierciedla ryzyko sercowo-naczyniowe. Optymalnym sposobem skorygowania nie-HDL jest skojarzone leczenie statyną i fenofibratem. W pracy przedstawiono najnowsze stanowisko European Society of Cardiology (ESC) i European Atherosclerosis Society (EAS) z 2019 r. dotyczące leczenia zaburzeń lipidowych oraz algorytm, który ma za zadanie ułatwić podjęcie decyzji w postępowaniu diagnostyczno-terapeutycznym.

Lipid disorders affect more than 50% of patients diagnosed with type 1 and type 2 diabetes. They are often associated with atherogenic dyslipidaemia with characteristic coexistence of elevated triglycerides, the presence of small, dense, low-density lipoprotein (LDL) molecules, and low concentration of high-density (HDL) cholesterol in the serum. Cholesterol disorders are an important risk factor for cardiovascular events. Statin monotherapy is often insufficient to effectively correct the lipidogram. Even though the target LDL cholesterol level is reached, the residual cardiovascular risk remains significant. Therefore, current guidelines, as well as lowering LDL, also indicate the need to adjust the serum concentration of non-HDL cholesterol, which determines the total number of atherogenic molecules in plasma and better reflects cardiovascular risk. The optimal way to correct non-HDL cholesterol is by using combined treatment with statins and fenofibrate. The paper presents the latest 2019 European Society of Cardiology (ESC) and the European Atherosclerosis Society (EAS) guidelines regarding the treatment of lipid disorders, and the algorithm that facilitates the selection of diagnostic and therapeutic procedures.