Postępowanie u pacjenta z podejrzeniem niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby w praktyce lekarza rodzinnego – opis przypadku

Wstęp

W ciągu ostatnich dekad nastąpił istotny postęp w zakresie diagnozowania przyczyn przewlekłych chorób wątroby o nieustalonej etiologii, w tym niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (non­alcoholic fatty liver disease – NAFLD), którą uznano zarówno za niezależny czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego, jak i zgonu z powodu powikłań zaawansowanej choroby wątroby. Częstość występowania NAFLD w populacji ogólnej ocenia się na 25–30%, przy czym u osób z takimi czynnikami ryzyka, jak dyslipidemia, wzrasta do 50%, a wśród osób z otyłością olbrzymią (BMI ≥ 40 kg/m2) do nawet 90%.
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby cechuje się szerokim spektrum wariantów patomorfologicznych i zwykle przebiega bezobjawowo. Niekorzystna postać NAFLD przebiegająca z zapaleniem, czyli niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (non-alcoholic steatohepatitis – NASH), dotyczące ok. 20–30% osób z NAFLD, ze względu na postępujący przebieg prowadzący do zaawansowanego włóknienia, w tym marskości ze wszystkimi jej konsekwencjami klinicznymi, należy do głównych czynników etiologicznych będących wskazaniem do przeszczepu. Niezależnie, istotnie też wzrasta w tej grupie ryzyko rozwoju raka wątrobowokomórkowego (hepatocellular carcinoma – HCC). Etiopatogeneza NAFLD, a w szczególnie NASH, wciąż pozostaje przedmiotem dyskusji, przy czym nieustalone pozostaje to, czy współistniejące zaburzenia metaboliczne, takie jak insulinooporność i cukrzyca, są final­nym skutkiem czy przyczyną NAFLD. Najbardziej powszechna jest hipoteza indukowania poprzez czynniki zapalne wątroby rozwoju chorób metabolicznych, schorzeń układu sercowo-naczyniowego czy nowotworów, przy czym to właśnie powikłania sercowo-naczyniowe są najczęstszą przyczyną zgonu osób z NAFLD. Z drugiej strony wykazano, że takie czynniki, jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość czy dyslipidemia, najprawdopodobniej niezależnie zwiększają ryzyko włóknienia wątroby. U osób bez tych czynników rzadziej rozpoznawano NASH i zaawansowane włóknienie.
Wysunięcie podejrzenia NASH lub szerzej NAFLD w praktyce odbywa się zwykle przygodnie po wykonaniu badań biochemicznych (zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych) lub obrazowych (hiperechogeniczność struktury w badaniu ultrasonograficznym) i wykluczeniu wtórnych przyczyn stłuszczenia (tab. 1). Ważna też jest analiza potencjalnych czynników ryzyka i schorzeń współistniejących (tab. 2), chociaż ich brak nie wyklucza NASH.
Dostępne rekomendacje...


View full text...