Postępowanie wobec pacjenta zakażonego wirusem HIV w świetle przepisów prawnych

Pierwsze przypadki choroby nazwanej później zespołem nabytego upośledzenia odporności (acquired immunodeficiency syndrome – AIDS) rozpoznano w 1981 r. w Stanach Zjednoczonych. Szacuje się, że od tego czasu wirusem HIV zostało zakażonych 33,6 mln osób na świecie. Po kilkunastu latach od wykrycia HIV społeczne emocje związane z nową chorobą się zmniejszyły. AIDS w świetle medycyny i prawa jest chorobą, jak każda inna, którą medycyna próbuje pokonać, a ludzie cierpiący na zespół nabytego upośledzenia odporności znajdują się pod opieką powszechnie obowiązującego prawa. Jednakże specyfika zakażenia wirusem HIV oraz konsekwencje z tym związane powodują, że w wielu dziedzinach życia, a zwłaszcza w codziennej praktyce zawodowej lekarza powstają okoliczności, w których konieczne jest zastosowanie dodatkowych regulacji prawnych.
Celem tego opracowania było przybliżenie obowiązującego stanu prawnego odnośnie postępowania z pacjentem, u którego podejrzewa się zakażenie wirusem HIV, lub u którego stwierdzono zakażenie tym wirusem. Omówiono także aspekty prawne związane z przestrzeganiem tajemnicy lekarskiej i przedstawiono okoliczności, które zwalniają lekarza z obowiązku jej zachowania. Poruszono również zagadnienie ryzyka związanego z udzielaniem pomocy, w szczególności pacjentom z zakażeniem HIV i chorobą AIDS oraz granice odpowiedzialności z tytułu odstąpienia od tego obowiązku.

The first cases of a disease named later Acquired Immunodeficiency Syndrome AIDS were observed in 1981 in United States. It is estimated that from that time 33.6 million people worldwide have been infected with HIV virus. As time went by the negative emotions associated with the disease in general public have lessened. AIDS in medical and legal view is a disease like any other diseases, that the medicine tries to combat, and the people with acquired immune deficiency are protected by common law. However the specificity of HIV infection, and the consequences attributed to this infection, call for an additional legal regulations especially in everyday life and also handling of those patients by doctors.
The aim of this paper was to acquaint the reader with present state of legal regulations as far as the approach to a patient suspected of having HIV infection or with one known to have HIV infection. The legal aspects of preserving the confidentiality of a patient-doctor relationship, and also some circumstances which release the doctor from keeping the secret. Also some controversial aspects of caring for patients with HIV and AIDS, and the span of liability for declining the care to such patients.