Postępy w diagnostyce i terapii infekcji układu moczowego

Zakażenia układu moczowego (ZUM) są drugą co do częstości, po infekcjach dróg oddechowych, przyczyną wizyt u lekarza. Mogą one przebiegać z różnym nasileniem – od bakteriurii bezobjawowej (BB) po posocznicę wywodzącą się z dróg moczowych. Nic zatem dziwnego, że ZUM są nadal przedmiotem zainteresowania lekarzy rodzinnych, internistów, a także nefrologów. Ukazują się zarówno nowe opracowania oryginalne, jak i nowoczesne podręczniki poświęcone tej grupie schorzeń [1–6]. Trudno jednocześnie w publikacji tego typu zająć się omawianiem całości problemów związanych z ZUM. Dlatego też – zgodnie z subiektywnym wyborem autora – bliżej przedstawione zostaną trzy zagadnienia: • podstawy diagnostyki ZUM, • praktyczne aspekty epidemiologii ZUM, • BB u osób w podeszłym wieku. Wydaje się bowiem, że właśnie te problemy mają duże znaczenie w praktyce lekarskiej.

Podstawy diagnostyki zakażeń układu moczowego

Powszechnie wiadomo, że na obraz ZUM składają się objawy kliniczne pochodzące z badania podmiotowego i przedmiotowego, a także z badań laboratoryjnych i bakteriologicznych. Podstawowym testem laboratoryjnym jest badanie ogólne moczu, natomiast elementem pomocnym w rozpoznawaniu ZUM jest ocena osadu moczu. Warto przypomnieć, że dotyczy to głównie ropomoczu, czyli leukocyturii, jak również w niektórych przypadkach bakteriomoczu – czyli obecności drobnoustrojów. O leukocyturii można mówić, jeśli w polu widzenia pojawia się więcej niż 5 krwinek białych. Są to przeważnie leukocyty obojętnochłonne i ich obecność najczęściej świadczy o ZUM. Pamiętać jednak należy, że pojawienie się leukocyturii nie musi koniecznie być związane z rozpoznaniem tego zespołu chorobowego. Może ona wystąpić także w przebiegu kłębuszkowych zapaleń nerek czy wielu innych schorzeń dróg moczowych (tab. 1.) [1, 2]. Leukocyturia może być następstwem pojawiania się w moczu krwinek kwasochłonnych. Tego typu krwinki – czyli eozynofiluria – pojawiają się najczęściej w niebakteryjnym cewkowo-śródmiąższowym zapaleniu nerek. Należy też pamiętać, iż leukocyturia może być następstwem chorób, które nie dotyczą układu moczowego, ale toczą się w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Kolejnym zagadnieniem jest sposób traktowania obecności bakterii lub innych drobnoustrojów w osadzie moczu. Problem ten został szczegółowo przed- stawiony w tab. 2., którą zaczerpnięto z jednej z wcześniejszych publikacji [7]. Warto podkreślić, iż mocz z natury...


Pełna treść artykułu...