Potrzeba domowej opieki geriatrycznej a funkcjonowanie fizyczne, psychiczne i społeczne osób po 65. roku życia

Wprowadzenie: Wzrost odsetka seniorów w społeczeństwie stawia nowe zadania przed systemem opieki zdrowotnej.

Cel pracy: Ocena zapotrzebowania na domową opiekę geriatryczną wśród osób po 65. roku życia mieszkających na wsi w zakresie ich funkcjonowania fizycznego, psychicznego i społecznego.

Materiał i metody: Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego i obserwacji bezpośredniej. Posłużono się narzędziami badawczymi, takimi jak skala Barthel, skala Lawtona, Skrócony test sprawności umysłowej wg Hodkinsona, Geriatryczna skala oceny depresji oraz autorskim kwestionariuszem wywiadu. Kryterium kwalifikacji do domowej opieki geriatrycznej było uznanie pacjenta za geriatrycznego. W badaniu wzięły udział 504 (329 kobiet, 175 mężczyzn) osoby w wieku od 66 do 94 lat (średnia 77,41 roku).

Wyniki: Do domowej opieki geriatrycznej zakwalifikowało się istotnie więcej kobiet niż mężczyzn (38,30% kobiet, 25,14% mężczyzn) (p < 0,01). Średni wiek respondentów zakwalifikowanych do domowej opieki geriatrycznej był wyższy niż pozostałych badanych (81,94 vs 75,10 roku) (p < 0,001). Badani zakwalifikowani do domowej opieki geriatrycznej częściej byli owdowiali (p < 0,001), mieli wykształcenie niepełne podstawowe (p < 0,001) oraz istotnie częściej mieszkali samotnie (p < 0,05). U respondentów spełniających kryteria kwalifikacji do objęcia domową opieką geriatryczną występowała większa liczba jednostek chorobowych, stwierdzono u nich gorszą sprawność w wykonywaniu podstawowych i złożonych czynności dnia codziennego oraz gorszy stan poznawczy i emocjonalny (p < 0,001) niż u pozostałych badanych.

Wnioski: Do domowej opieki geriatrycznej kwalifikowała się ponad 1/3 seniorów mieszkających na wsi. Determinantami zapotrzebowania na domową opiekę geriatryczną były: wielochorobowość, niesprawność w funkcjonowaniu czynnościowym, emocjonalnym i poznawczym, postępujący wiek, płeć żeńska, niski poziom wykształcenia i wdowieństwo.

Introduction: The increased percentage of seniors observed within society establishes new challenges for healthcare systems.

Aim of the research: To estimate the need for geriatric, home-based care for people over 65 years of age living in rural areas, in the context of physical, mental, and social functioning.

Material and methods: The research methods included the diagnostic poll method and direct observation. The following research tools were used: Barthel Index, Lawton Index, Abbreviated Mental Test Score by Hodkinson, Geriatric Depression Scale Short Form, and an authorial interview questionnaire. The criterion for home-based geriatric care was to be declared as a geriatric patient. The research was carried out among 504 people in the ages of 66 to 94 years (average: 77.41 years).

Results: For home-based geriatric care, significantly more women than men were qualified (p < 0.01). The average age of respondents qualified for home-based geriatric care was higher than the age of other test subjects (p < 0.001). Subjects qualified for home-based geriatric care were more often widowed (p < 0.001) with incomplete primary education (p < 0.001) and substantially were living alone (p < 0.05). Among the people qualified for home-based geriatric care there were more multi-diseases, worsened agility to perform basic and complex daily life activities, and worsened cognitive and emotional performance (p < 0.001) than with other test subjects.

Conclusions: For home-based geriatric care, a third of seniors living in rural areas were qualified. The need for home-based geriatric care was determined by suffering from multi-diseases, having functional, emotional, and cognitive disorders, progressing age, being female, having low education, and being widowed.