Powikłania gojenia rany po wyłonieniu stomii

Stomia jelitowa to celowo wykonane połączenie światła jelita z powierzchnią ciała. Pierwsze stomie celowane wykonywane były u chorych w leczeniu urazów i niedrożności mechanicznej jelit. W XIX w. kolostomia była częstym zabiegiem w leczeniu niedrożności mechanicznej jelit i leczeniu raka odbytnicy.
Szacuje się, że w Polsce żyje ok. 20 tys. osób ze stomią i każdego roku wykonuje się ok. 4 500 nowych stomii [1]. Najczęściej przyczyną stomii jelitowej jest rak jelita grubego [2]. W ostatnim 10-leciu stwierdzono wyraźny wzrost zachorowalności na raka jelita grubego. W Polsce zachorowalność wynosi 30/100 tys. i rośnie o 2,5 proc. rocznie. Decyzja o wykonaniu stomii jest podejmowana zawsze indywidualnie, w zależności od rodzaju choroby podstawowej, lokalizacji zmiany patologicznej, trybu zabiegu operacyjnego, stopnia przygotowania jelita (wypełnienia kałem), stanu ogólnego chorego i doświadczenia zespołu operującego.

Przez wiele lat zarówno wskazania, jak i technika wytwarzania stomii ulegała modyfikacjom. Początkowo wyłaniano jelito w ranie operacyjnej i ostatecznie opracowywano stomię w 3.–4. dobie po zabiegu. Rana po wyłonieniu stomii goiła się przez ziarninowanie. W czasie kilkutygodniowego gojenia rany dochodziło często do ciężkich powikłań stomii i powikłań gojenia po laparotomii. Dopiero wprowadzenie do praktyki klinicznej zasad Turnbulla i Weakleya znacznie zmieniło zarówno sposób postępowania, jak i życie osób ze stomią.
W 1967 r. Turnbull i Wealkey przedstawili nowe zasady wykonywania stomii jelitowej [3]. Aby właściwie wykonać stomię, należy już przed operacją wyznaczyć jej miejsce. Czynność ta powinna być wykonana przez zespół złożony z lekarza operującego oraz pielęgniarki stomijnej. Miejsce przyszłej stomii należy wyznaczyć przy czynnym udziale chorego. Ujście stomii powinno być dobrze widoczne dla chorego, tak aby codzienna toaleta stomii i zmiana sprzętu była łatwa. Worek stomijny należy przykleić i sprawdzić, jak zachowuje się w różnych sytua-
cjach. Miejsce stomii powinno być wyznaczone na gładkiej powierzchni skóry, z dala od blizn (odległość co najmniej 4 cm), kolców biodrowych, fałdów skórnych i zmian skórnych [4–7]. Najlepszym cięciem skórnym wykonywanym do operacji z powodu chorób jelita grubego jest cięcie pośrodkowe. Daje ono możliwość wykonania każdego typu stomii, bez kolizji z blizną operacyjną [2, 8]. Stomia powinna przebiegać między włóknami mięśnia prostego brzucha....


View full text...